Ngày 21/2, tại TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác Hội đồng nhân dân (HĐND) các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương năm 2022 và triển khai kế hoạch công tác năm 2023.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì hội nghị. Đồng chủ trì hội nghị có Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng; Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang; Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký. Cùng tham dự còn có lãnh đạo các Ủy ban của Quốc hội. Hội nghị có sự tham gia của hơn 270 đại biểu là Thường trực HĐND 63 tỉnh, thành phố của cả nước.  

Phương thức giám sát có chuyển biến rõ rệt

Phát biểu khai mạc tại Hội nghị, Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, năm 2022, HĐND đã có nhiều cố gắng, nỗ lực, đổi mới sáng tạo trong việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ theo luật định và đáp ứng với yêu cầu của thực tiễn ở từng địa phương; bám sát các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, cụ thể hóa thành các Nghị quyết, cơ chế, chính sách, biện pháp thiết thực, khả thi, thống nhất, đồng bộ, đóng góp quan trọng vào kết quả thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của từng địa phương cũng như cả nước trong năm 2022.

Đặc biệt, theo ông Trần Thanh Mẫn, phương thức tổ chức hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh có sự chuyển biến rõ rệt, nhất là sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 594 ngày 12/9/2022 về hướng dẫn hoạt động giám sát của của HĐND, đã thống nhất, chuẩn hóa hoạt động giám sát, khắc phục một số hạn chế, vướng mắc trong giám sát của HĐND; góp phần nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND.

Kết quả các hoạt động của HĐND ngày càng khẳng định vai trò là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân ở địa phương.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội nhấn mạnh, năm 2023, là năm bản lề thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; dự báo tình hình thế giới còn diễn biến phức tạp, khó lường; đất nước ta tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức; những yếu tố bất cập, hạn chế từ nội tại nền kinh tế chưa được xử lý căn bản, ngày càng bộc lộ rõ hơn trong hoàn cảnh khó khăn.

Bên cạnh đó, hoạt động của HĐND còn một số tồn tại, hạn chế về chất lượng kỳ họp, hoạt động của Thường trực HĐND, các ban, các tổ đại biểu và đại biểu HĐND có lúc, có nơi còn bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu và kỳ vọng của cử tri và nhân dân.

Trách nhiệm cao hơn

Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký nhấn mạnh, trong điều kiện một tỉnh cơ cấu xã hội biến đổi rất nhanh, nhất là gia tăng tầng lớp trung lưu, HĐND đã luôn thể hiện được tiếng nói đa dạng của các tầng lớp nhân dân và bản chất Nhà nước của dân, do dân và vì dân.

HĐND quyết định các vấn đề của địa phương ngày càng thể hiện rõ trách nhiệm cao hơn, khó hơn trong điều kiện mâu thuẫn này được giải quyết thì mâu thuẫn mới lại xuất hiện, nhiều khi phức tạp hơn, khó giải quyết hơn; cái mới nảy sinh hàng ngày, hàng giờ; nhiệm vụ giám sát được tăng cường cùng với nhịp độ thúc đẩy, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, phòng ngừa, đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

Cạnh đó, tiếp xúc cử tri, giải quyết nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của nhân dân đặt ra ngày càng thực chất hơn, trách nhiệm cao hơn gắn với thực hành dân chủ rộng rãi, thúc đẩy dân vận chính quyền, hướng mạnh về cơ sở,…

Đô thị hóa diễn ra nhanh chóng cũng đặt ra nhiều yêu cầu rất mới về quản trị địa phương khu vực đô thị gắn với đổi mới tư duy, nếp nghĩ, cách làm của hệ thống chính trị địa phương mà ở đó HĐND là môt thiết chế cực kỳ quan trọng, phải tham dự tích cực vào các vấn đề hệ trọng, nhất là giữa bảo đảm tính thống nhất quản lý nhà nước với phân cấp, phân quyền, ủy quyền; giữa phát huy vai trò của người đứng đầu tổ chức Đảng với người đứng đầu HĐND khi một người đồng thời đảm nhiệm; giữa siết chặt kỷ cương, kỷ luật với  khuyến khích bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm.

Theo ông Nguyễn Xuân Ký, HĐND đã và đang thể hiện ngày càng rõ là một thiết chế cực kỳ quan trọng của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, là một bộ phận cấu thành của nền quản trị địa phương hiện đại, dân chủ, năng động, hiệu quả, chuyên nghiệp, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm. 

Minh chứng là nhiều năm liền, Quảng Ninh dẫn đầu cả nước về các Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI); Chỉ số cải cách hành chính (PAR Index), Chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước (SIPAS), Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công (PAPI), trong đó có vai trò rất quan trọng của hội đồng nhân dân các cấp./.

Lê Tuyết-Trường Giang/VOV