Sáng 21/5, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 7, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội thảo luận phiên toàn thể tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Đường bộ. Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương điều hành phiên họp.
Dự thảo Luật Đường bộ trình Quốc hội thảo luận tại kỳ họp thứ 7 có 86 điều, giảm 6 điều so với dự thảo Luật Chính phủ trình; đã chỉnh sửa nội dung 82 điều, bỏ 7 điều, đồng thời gom nội dung một số điều để xây dựng thành điều mới, sắp xếp lại vị trí 3 điều.
Về kết cấu hạ tầng đường bộ, UBTVQH đã chỉ đạo tiếp thu, chỉnh lý tối đa theo ý kiến ĐBQH, tập trung vào các quy định tại Điều 8 (phân loại đường bộ theo cấp quản lý), Điều 12 (quỹ đất dành cho kết cấu hạ tầng đường bộ), Điều 15 (hành lang an toàn đường bộ), Điều 16 (sử dụng đất hành lang an toàn đường bộ), Điều 28 (đầu tư, xây dựng công trình thuộc kết cấu hạ tầng đường bộ), Điều 31 (bàn giao, đưa công trình đường bộ vào khai thác).
Đối với các quy định về đầu tư, xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì kết cấu hạ tầng đường bộ, UBTVQH đã chỉ đạo bổ sung, chỉnh lý Điều 8 để xác định trách nhiệm của các chủ thể trong quản lý đường bộ, trên cơ sở đó chỉnh lý Điều 28, Điều 37 dự thảo Luật để xác định trách nhiệm đầu tư, xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì kết cấu hạ tầng đường bộ theo hướng viện dẫn quy định tại Điều 8.
Về nguồn tài chính để đầu tư, xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì kết cấu hạ tầng đường bộ và nguồn thu từ kết cấu hạ tầng đường bộ, tiếp thu ý kiến ĐBQH, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo chỉnh sửa khoản 2 Điều 42 để thống nhất với quy định của Luật Ngân sách Nhà nước.
Về đường bộ cao tốc, tuy đường cao tốc là cấp kỹ thuật của đường bộ, nhưng có những yêu cầu riêng về đầu tư, xây dựng, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và hoạt động quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì.
Do đó, việc xây dựng một chương riêng nhằm cụ thể hóa những nội dung này để bảo đảm cơ sở pháp lý, tính khả thi cho hoạt động đầu tư, xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì đường cao tốc.
Về ý kiến đề nghị bổ sung một số quy định cụ thể về yêu cầu kỹ thuật đối với đường cao tốc, UBTVQH đề nghị giao Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy định trong quy chuẩn kỹ thuật về đường cao tốc để bảo đảm phù hợp với thực tiễn và phù hợp thẩm quyền.
Đối với quy định về mở rộng, nâng cấp đường cao tốc, UBTVQH đã chỉ đạo chỉnh lý để thống nhất với quy định của pháp luật về xây dựng, đầu tư công, đầu tư theo phương thức đối tác công tư… và phù hợp với thực tiễn nhằm tạo cơ sở pháp lý thu hút nguồn lực tài chính cho hoạt động đầu tư mở rộng, nâng cấp các tuyến đường bộ hiện hành thành đường cao tốc hoặc các tuyến đường cao tốc được đầu tư theo quy mô phân kỳ.
Về hoạt động vận tải, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, tiếp thu ý kiến ĐBQH, UBTVQH đã cho chỉnh lý các quy định tại chương IV theo hướng rà soát, bảo đảm thống nhất với quy định của dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) đường bộ, chỉ tập trung quy định về quản lý hoạt động kinh doanh vận tải, trách nhiệm của các chủ thể trong hoạt động kinh doanh vận tải và các dịch vụ hỗ trợ hoạt động vận tải đường bộ.
Về quản lý nhà nước về hoạt động đường bộ, tiếp thu ý kiến ĐBQH, đã cho bổ sung tại khoản 2 Điều 83 của dự thảo Luật để bảo đảm thống nhất với dự thảo Luật TTATGT đường bộ, vì việc thanh tra hoạt động đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe và kiểm định phương tiện trong lực lượng quân đội nhân dân, công an nhân dân do Bộ Quốc phòng, Bộ Công an thực hiện.
Đối với ý kiến đề nghị quy định thanh tra đường bộ được dừng phương tiện để xử lý, để bảo đảm thống nhất, tránh chồng chéo chức năng, nhiệm vụ giữa lực lượng cảnh sát giao thông và lực lượng thanh tra đường bộ, tránh phiền hà cho người tham gia giao thông khi có nhiều lực lượng có thẩm quyền xử lý vi phạm trên đường bộ, dự thảo Luật quy định theo hướng thanh tra đường bộ thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành, không thực hiện kiểm tra, xử lý vi phạm trên đường, chỉ xử lý trách nhiệm thông qua các điểm giao thông "tĩnh", qua cơ sở dữ liệu. Việc tuần tra, xử lý trên đường do lực lượng cảnh sát giao thông thực hiện.
Về hiệu lực thi hành, căn cứ đề nghị của cơ quan soạn thảo, UBTVQH đã cho đã chỉ đạo tiếp thu, chỉnh lý và đề nghị Quốc hội cho bổ sung khoản 2 Điều 85 dự thảo Luật, theo đó các quy định liên quan đến việc thu phí sử dụng đường cao tốc sẽ có hiệu lực từ ngày 1/10/2024 để kịp thời tổ chức triển khai hoạt động thu phí sử dụng đường bộ cao tốc theo quy định của Luật này.
Đề nghị bổ sung "đường tốc độ cao", phân biệt với đường cao tốc
Góp ý vào dự án Luật này, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (đoàn Bình Định) quan tâm đến Điều 10 quy định cấp kĩ thuật của đường bộ.
Theo đó, tại khoản 2 của điều này, đại biểu cho rằng, đường tốc độ cao khác với đường cao tốc vì có thể không có dải phân cách, không có đường lánh nạn, tổ chức giao thông giống như quốc lộ. Đường tốc độ cao cũng khác với đường quốc lộ là không có dân cư hai bên.
Do đó, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh đề nghị Quốc hội xem xét bổ sung thêm "đường tốc độ cao" để bao quát hết các loại đường và tổ chức giao thông cho phù hợp đối với đường cao tốc, đường tốc độ cao và đường quốc lộ.
Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (đoàn Bình Dương) cho rằng, việc xây dựng và hoàn thiện Luật Đường bộ trong thời gian qua là cơ sở pháp lý quan trọng nhằm khơi thông nguồn lực đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông.
Ngoài các chính sách ưu tiên các nguồn lực phát triển kết cấu hạ tầng đường bộ; xây dựng cơ chế để đẩy mạnh huy động các nguồn lực xã hội; các phương thức đầu tư xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì kết cấu hạ tầng... việc cho phép không tính giá trị tài sản công là kết cấu hạ tầng đường bộ là một hướng đi hết sức đúng đắn, trên cơ sở đúc rút các kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình tổ chức đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp đường bộ.
Đây cũng là một trong những nội dung quan trọng nhằm tháo gỡ các vướng mắc trên thực tế khi triển khai các dự án PPP.
"Dù quy định này có khả năng làm tăng tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia dự án PPP vượt quá tỷ lệ 50% tổng mức đầu tư dự án và khác với quy định của Luật PPP, nhưng với những phân tích cụ thể trong dự thảo Luật đã giải quyết được một trong những nút thắt cơ bản khi triển khai các dự án đầu tư mở rộng, cải tạo, nâng cấp kết cấu hạ tầng nói chung, trong đó có kết cấu hạ tầng đường bộ theo phương thức đối tác công tư", bà Trân nói.
Cụ thể, trong điều kiện nguồn ngân sách Nhà nước khó khăn, cần huy động tối đa nguồn lực xã hội, đẩy mạnh cải tạo, nâng cấp, mở rộng các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo phương thức đối tác công tư.
Bên cạnh đó, để đảm bảo hiệu quả đầu tư một số tuyến đường chưa đầu tư ngay theo quy mô quy hoạch, việc phân kỳ đầu tư theo hình thức đầu tư công trong giai đoạn tiếp theo là phù hợp, cần thiết.
Phi Long/VOV.VN