Báo cáo về công tác THA, năm 2024, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, năm 2024, tổng số việc phải thi hành án THA là 1.023.131 việc, có điều kiện THA là 741.240 việc, đã THA xong 621.568 việc (tăng 45.901 việc so với năm 2023), đạt tỷ lệ 83,86%. Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh, việc xử lý vật chứng, tài sản để THA trong một số vụ việc còn chậm; một số vụ việc THA tham nhũng, kinh tế có số lượng đương sự lớn, tài sản phải xử lý nhiều, ở nhiều địa phương khác nhau, tính chất pháp lý phức tạp làm phát sinh khối lượng công việc rất lớn, trong khi đó nguồn nhân lực để thực hiện không đủ, dẫn đến quá tải, số đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị vẫn còn nhiều.

Băn khoăn về công tác THA hành chính, đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa, đoàn Đồng Tháp cho hay, theo số liệu phản ánh đã THA xong 896/1.973 bản án, có nghĩa là tăng 314 bản án, quyết định so với cùng kỳ năm 2023, tuy nhiên nếu tính về tỷ lệ chỉ đạt có 45,41%. Những số liệu này thực sự đặt ra câu chuyện trách nhiệm cũng như tính nêu gương của các cơ quan nhà nước cũng như cá nhân có thẩm quyền phải THA.

“Tôi đề nghị cần phải phân tích rất thấu đáo, xác định trách nhiệm rất rõ. Trong báo cáo của Chính phủ cho thấy rằng về phía cơ quan tư pháp, tòa đã ra quyết định, cơ quan THA đã thực hiện đủ quy trình, tổ chức làm việc với người phải THA, đã đăng tải công khai quyết định buộc THA của tòa và có văn bản kiến nghị người có thẩm quyền xử lý trách nhiệm. Vậy tại sao tỉ lệ THA lại thấp như vậy, điều này phải rất rõ”, đại biểu Mai Hoa khẳng định.

Còn đại biểu Hoàng Đức Thắng, đoàn Quảng Trị nêu quan điểm, tình hình giải quyết các vụ án hành chính gia tăng qua các năm là do kỷ luật, kỷ cương trong THA hành chính chưa nghiêm, kết quả THA xong đạt 45,41%, số bản án hành chính tồn đọng qua các năm có xu hướng gia tăng. Nhiều trường hợp người phải THA là người trong các cơ quan nhà nước đã không tự nguyện THA làm cho vụ việc tồn đọng, kéo dài mà lẽ ra họ phải nêu gương trước, như vậy thì kỷ cương, phép nước, tinh thần thượng tôn pháp luật khó có được.

Vì vậy đại biểu Thắng đề nghị, cần tổng kiểm tra, rà soát toàn diện tình hình giải quyết các vụ việc, xét xử, THA hành chính, từ đó có các giải pháp quyết liệt, tích cực tập trung giải quyết các vụ việc, vụ án tồn đọng, kéo dài, dư luận xã hội, nhân dân bức xúc kiến nghị. Phải xem xét nghiêm túc việc THA có hiệu lực pháp luật tồn đọng nhiều năm, kiên quyết khắc phục căn bệnh, tình trạng dây dưa, vắng mặt trong tham gia tố tụng tại các phiên tòa hành chính và việc thiếu trách nhiệm trong THA.

Trước những câu hỏi mà các đại biểu Quốc hội đặt ra, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho hay, Bộ Tư pháp xin tiếp thu ý kiến của các đại biểu. Thời gian tới, Chính phủ, Bộ Tư pháp sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Viện kiểm sát nhân dân tối cao để chủ động kiểm soát đối với các vụ việc phức tạp được dư luận xã hội quan tâm, không để xảy ra sai sót, oan sai trong quá trình tổ chức THA.

Bộ trưởng cho biết, Bộ đã ban hành 175 kiến nghị xử lý trách nhiệm đối với người phải THA hành chính, THA không đúng và không THA hành chính. Đồng thời Bộ trưởng chỉ ra nguyên nhân gây chậm trong THA như ý thức trách nhiệm của tổ chức, cá nhân phải THA và vấn đề kỷ cương, kỷ luật trong công tác THA... “Tiếp thu ý kiến của đại biểu, trong thời gian tới Bộ Tư pháp sẽ đổi mới cách làm, ngoài việc tiếp tục thực hiện các giải pháp lâu nay đã triển khai, chúng tôi sẽ phối hợp với Tòa án nhân dân tối cao tập trung tổng kết và đề xuất sớm sửa Luật Tố tụng hành chính và các văn bản có liên quan để khắc phục những hạn chế về mặt thể chế”, Bộ trưởng cho hay./.