Xuất khẩu giảm sâu

Dịch Covid-19 bùng phát lần thứ 4 dẫn đến các biện pháp can thiệp mạnh của Chính phủ thông qua việc giãn cách xã hội. Điều này đã và đang có tác động trực tiếp tới hoạt động sản xuất kinh doanh của toàn bộ doanh nghiệp ngành gỗ.

“Báo cáo tác động của đại dịch Covid-19 tới ngành gỗ: Thực trạng 8 tháng năm 2021 và kịch bản cho các tháng cuối năm” của Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, Tổ chức Forest Trends cho thấy, 6 tháng đầu năm ngành gỗ có tăng trưởng vượt trội bất chấp diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 với kim ngạch xuất khẩu gỗ và đồ gỗ đạt hơn 6,42 tỷ USD, tăng 42%; đồ gỗ 4,96 tỷ USD, tăng gần 57% so với cùng kỳ năm 2020. Nhưng bước sang tháng 7 kim ngạch xuất khẩu giảm rất sâu ở hầu hết các thị trường, đạt gần 1,3 tỷ USD, giảm 17,3% so với tháng 6. Kim ngạch xuất khẩu trong 15 ngày đầu tháng 8 chỉ đạt 373,8 triệu, giảm 45,5% so với 15 ngày đầu tháng 7.

Bà Cao Thị Cẩm, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFORES) phân tích, với tình hình giãn cách xã hội như hiện nay, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp tiếp tục bị ảnh hưởng. Dự kiến kim ngạch xuất khẩu nửa cuối tháng 8 và thời gian sau đó cho tới khi dịch bệnh được kiểm soát sẽ còn tiếp tục giảm sâu.

Biện pháp giãn cách xã hội làm co hẹp hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trong ngành. Do đứt gãy chuỗi cung, suy giảm đơn hàng, nên việc cắt giảm lao động, thu hẹp hoặc đóng cửa nhà máy là những biện pháp ứng phó đang được các doanh nghiệp áp dụng. Nhiều doanh nghiệp cố gắng duy trì sản xuất ở mức 20 - 50% so với trước thời điểm giãn cách, nhằm đáp ứng phần nào yêu cầu của khách hàng và duy trì việc làm cho người lao động.

Tránh đứt gãy hoàn toàn các đơn hàng

Tăng trưởng ngoạn mục 6 tháng đầu năm, cùng với việc các doanh nghiệp gỗ đã nhận được đơn hàng từ nhiều quốc gia, đặc biệt thị trường Mỹ và châu Âu, các chuyên gia cho rằng xuất khẩu sẽ tiếp tục giữ tăng trưởng từ nay đến cuối năm. Kịch bản xuất khẩu gỗ được đưa ra đầu năm là đạt trên 14 tỷ USD trong 2021, nếu duy trì tốc độ như 6 tháng đầu năm thì có thể đạt tới 15,5 tỷ USD. Tuy nhiên, trước thực trạng hiện nay nhóm nghiên cứu đưa ra 2 kịch bản khác đối với xuất khẩu gỗ từ nay cho tới hết năm 2021 dựa trên các thông tin giả định. Cả hai kịch bản này đều cho thấy ngành gỗ khó đạt tăng trưởng như kỳ vọng.

Kịch bản 1: Giả định rằng hết quý III dịch bệnh được kiểm soát, kim ngạch xuất khẩu quý III tiếp tục giảm như hiện nay, kim ngạch xuất khẩu trong quý IV sẽ bắt đầu hồi phục, nhưng mức hồi phục không thể tương đương với kim ngạch quý I và quý II (trước thời điểm áp dụng giãn cách) mà chỉ đạt khoảng 70% so với trung bình của 2 quý này. Nếu các giả định này là đúng, tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành năm 2021 sẽ đạt con số khoảng 13,55 tỷ USD.

Kịch bản 2: Dựa trên giả định rằng từ nay tới hết 2021 dịch bệnh vẫn chưa được kiểm soát hiệu quả, kim ngạch xuất khẩu tiếp tục đà giảm như hiện nay cho tới hết Quý IV, kim ngạch xuất khẩu của quý IV chỉ tương đương 70% kim ngạch xuất khẩu của quý III. Nói cách khác, suy giảm xuất khẩu như hiện nay vẫn chưa chạm đáy mà sẽ còn tiếp tục giảm sâu ở các tháng cuối năm. Nếu giả định này xảy ra, kim ngạch xuất khẩu của cả ngành năm 2021 sẽ đạt con số khoảng 12,69 tỷ USD.

Nhóm nghiên cứu nhận định, các kịch bản tốt và xấu đều có thể xảy ra đối với các doanh nghiệp ngành gỗ và điều này phụ thuộc vào hiệu quả của các biện pháp chống dịch bệnh.

Ông Tô Xuân Phúc, chuyên gia của Tổ chức Forest Trends nhấn mạnh, điều quan trọng hiện nay đối với các doanh nghiệp trong ngành là áp dụng các biện pháp kiểm soát rủi ro chặt chẽ nhằm duy trì các hoạt động sản xuất kinh doanh, giữ chân khách hàng, tạo công ăn việc làm cho người lao động, tránh đứt gãy hoàn toàn các đơn hàng, gây rủi ro về thị trường đầu ra sản phẩm trong tương lai. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần chuẩn bị tâm thế, sẵn sàng cho việc quay trở lại sản xuất kinh doanh với cường độ và hiệu quả cao khi bệnh dịch được kiểm soát.