Hành trình vạn dặm bắt đầu từ một bước chân

Dù được triển khai trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, song số lượng khách hàng đăng ký sử dụng dịch vụ vẫn khả quan, nhất là nhóm dân cư chưa có tài khoản ngân hàng hoặc chưa được tiếp cận đầy đủ dịch vụ ngân hàng. Đến cuối tháng 3.2022, tổng số khách hàng đăng ký và sử dụng dịch vụ MM là hơn 1,1 triệu khách hàng, trong đó số lượng khách hàng ở nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo là gần 660.000 khách hàng (chiếm hơn 60% tổng số khách hàng đăng ký và sử dụng dịch vụ); Hơn 3.000 điểm kinh doanh được thiết lập; Tổng số đơn vị chấp nhận thanh toán được thiết lập đến cuối tháng 3.2022 là hơn 12.800 đơn vị, chủ yếu thuộc nhóm cung ứng dịch vụ thiết yếu như điện, nước, giáo dục,…; Tổng số lượng giao dịch đã đạt hơn 8,5 triệu giao dịch với tổng giá trị hơn 370 tỉ đồng.

Ông Phan Đức Hiệp - Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu, ứng dụng dữ liệu dân cư, căn cước công dân, thuộc Bộ Công an - cho biết: Bộ Công an đã xác thực dữ liệu dân cư để làm sạch thuê bao di động, cấp tài khoản MM theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại thông báo số 88/TP-VPCP ngày 29.3.2022. Đồng thời cùng các nhà mạng xây dựng quy trình, quy chế phối hợp để triển khai thực hiện kết nối để làm sạch thuê bao di động, giải quyết tình trạng sim rác trên nền tảng dữ liệu dân cư.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp (DN) viễn thông triển khai dịch vụ cũng gặp phải một số khó khăn do dịch vụ MM còn mới, trong giai đoạn đầu thí điểm cần phải tiếp cận với nhiều đối tượng khách hàng để tuyên truyền, quảng bá lợi ích của dịch vụ nhằm thu hút, tạo thói quen cho khách hàng. Việc phát triển điểm kinh doanh tại các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa tốn khá nhiều nguồn lực do khoảng cách địa lý và số lượng DN còn hạn chế. Về khó khăn cụ thể, ông Nguyễn Văn Tấn - Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty dịch vụ viễn thông VNPT VinaPhone - cho biết, hiện còn một số quy định bất cập, ví dụ quy định thuê bao phải có “tuổi đời” ít nhất 3 tháng mới được sử dụng MM. Tương tự, quy định điểm nạp rút tiền phải là điểm của nhà mạng hoặc điểm của mạng viễn thông uỷ quyền là ngược với thực tế thuê bao hiện nay đang đan xen, do vậy nên cho liên thông và Nhà nước quản lý để dùng mạng nào cũng có thể rút ở mạng khác. Giai đoạn thử nghiệm áp dụng hạn mức 10 triệu đồng/lần chuyển hoặc rút tiền, nhưng hết giai đoạn thử nghiệm rồi thì nên tăng hạn mức. Đồng thời, Nhà nước cần đưa ra những quy chuẩn về bảo mật mang tính quốc gia, đó sẽ là cơ sở để các nhà mạng lấy làm tiêu chuẩn nhằm tổ chức triển khai và đầu tư hệ thống.

Còn nhiều dư địa cho phát triển

Ông Lê Anh Dũng - Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Thanh toán, NHNN - đánh giá: dịch vụ MM được triển khai đã tận dụng hạ tầng, dữ liệu, mạng lưới viễn thông, giảm các chi phí xã hội để phát triển, mang lại tiện ích cho người sử dụng, đáp ứng nhu cầu thực tế của người dân và xã hội.

Câu hỏi đặt ra là làm sao để người dân dễ dàng sự dụng nhất? Theo ông Nguyễn Văn Tấn, cần phải rất đơn giản, cách tốt nhất là tạo điều kiện để các nhà mạng tiếp cận cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Đồng quan điểm này, bà Phạm Minh Tú - Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ số MobiFone - đề nghị: “Cơ quan quản lý Nhà nước có những công cụ hỗ trợ nhà mạng tuyên truyền rộng rãi, cũng như có những chính sách mở tài khoản MM cho toàn dân để sủ dụng dịch vụ công, tài chính công; Cập nhật một số điều kiện trong việc thí điểm MM để giảm sự chênh lệch so với thế giới. Cho phép liên thông giữa các nhà mạng để tạo thành hệ sinh thái của Việt Nam. Không nên giới hạn MM chỉ là dịch vụ thanh toán với hạn mức nhỏ”.

Theo ông Trương Quang Việt - Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Dịch vụ số Viettel: “Viettel đề xuất đẩy mạnh các hoạt động giải ngân, hỗ trợ sản xuất kinh doanh cho nhóm đối tượng yếu thế, người dân ở vùng sâu, vùng xa thông qua tài khoản tiền di động. Đưa ra các định hướng, chính sách hỗ trợ để xây dựng và nhân rộng nhiều hơn nữa các mô hình thanh toán không tiền mặt trên khắp cả nước”.

NHNN kỳ vọng MM sẽ thúc đẩy mạnh mẽ thanh toán không dùng tiền mặt ở địa bàn nông thôn, vùng biên giới hải đảo, bổ trợ cho các dịch vụ ngân hàng hiện có, tạo nên hệ sinh thái thanh toán năng động, bao trùm. MM là một trong những giải pháp để triển khai dịch vụ tài chính toàn diện đến mọi người dân, góp phần phát triển kinh tế, là nền tảng để tiến đến công dân số và xã hội số khi điện thoại di động đã phổ cập đến người dân./.