Tiến trình chuyển dịch năng lượng công bằng có ý nghĩa quan trọng tới phát triển kỹ năng người lao động, thị trường lao động và việc làm, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xanh và bền vững. Nội dung được đưa ra tại Hội thảo “Chuyển dịch năng lượng công bằng - Cơ hội cho thị trường lao động Việt Nam? Góc nhìn của Đức và Việt Nam về nhu cầu lao động và kỹ năng”. Sự kiện diễn ra sáng 20/9 do Đại sứ quán Đức tại Việt Nam chủ trì.

Các chuyên gia cho rằng, việc bồi dưỡng và nâng tầm kỹ năng cho người lao động là giải pháp cần thiết để hỗ trợ người lao động duy trì việc làm, chuyển đổi việc làm từ đó duy trì sinh kế và ổn định cuộc sống trong quá trình chuyển đổi năng lượng. TS. Guido Hildner, Đại sứ CHLB Đức tại Việt Nam nhấn mạnh, Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu đầy tham vọng với mức trung hòa carbon vào năm 2050. Quá trình chuyển đổi năng lượng rất phức tạp và đòi hỏi khắt khe nhưng rằng cũng có những cơ hội to lớn mang lại lợi ích cho người dân và nền kinh tế.

“Quản lý chuyển dịch năng lượng công bằng là vấn đề phức tạp nhưng với nhu cầu lao động cao, Việt Nam sẽ cần các quyết định mang tính lâu dài từ phía nhà nước. Cùng với đó, yêu cầu sự thúc đẩy sáng tạo đổi mới trong khu vực công và tư nhân, huy động nguồn đầu tư công - tư, đặc biệt trong hiện đại hóa lưới điện cũng như tăng hơn nữa sản xuất điện năng lượng tái tạo, Đại sứ Guido Hildner nhìn nhận.

Hiện nay, với cam kết mạnh mẽ về việc đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Việt Nam đã và đang tập trung xây dựng, ban hành khung khổ chiến lược và chính sách mới liên quan để hiện thực hóa mục tiêu này. Ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho rằng, để đảm bảo chuyển dịch năng lượng hiệu quả, vấn đề chuyển dịch việc làm xanh, tìm kiếm các cơ hội việc làm công bằng trong thị trường lao động liên quan đến năng lượng tái tạo, năng lượng mới cũng là một nội dung quan trọng.

“Điều này đòi hỏi sự chủ động có chiến lược, kế hoạch đầy đủ cho việc đào tạo, chuyển dịch nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực năng lượng xanh; đảm bảo vừa khai thác, phát huy thế mạnh của nguồn nhân lực hiện có, vừa ứng dụng, phát huy các thành tựu tiên tiến của khoa học, công nghệ, các kỹ năng lao động mới liên quan đến chuyển dịch năng lượng”, ông Thi quả quyết.

Việt Nam hiện là nước đang phát triển có thu nhập trung bình thấp với nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu hóa thạch với dân số khoảng 100 triệu người; trong đó có 51% là dân số trong độ tuổi lao động. Do đặc điểm về vị trí địa lý, Việt Nam là một trong những quốc gia dễ tổn thương trước sự tác động của biến đổi khí hậu, đứng thứ 5 về chỉ số rủi ro khí hậu toàn cầu năm 2018 và thứ 8 về chỉ số rủi ro khí hậu dài hạn.

Theo dự thảo Quy hoạch điện VIII, đến năm 2045 cả nước có trên 75% là năng lượng tái tạo. Các nghiên cứu hiện nay cũng chỉ ra rằng, đối với năng lượng gió và mặt trời, khoảng 25% số việc làm tạo ra là dành cho lao động tay nghề cao. Xu hướng lao động có tay nghề cao trong ngành dự kiến sẽ tăng hơn nữa trong thập kỷ tới tại Việt Nam. Do đó, năng lực đào tạo tại các cơ sở đào tạo cần phải thích ứng với xu hướng phát triển này để có thể tạo ra việc làm và đáp ứng được nhu cầu trong nước.

Bà Nguyễn Thị Hà, Thứ trưởng Bộ Lao động Thương binh Xã hội cho biết, trong thời gian tới, Bộ này sẽ xây dựng kế hoạch triển khai và đưa ra các giải pháp nằm thúc đẩy việc làm và phát triển kỹ năng gắn với dịch chuyển năng lượng ở Việt Nam.

“Kế hoạch cụ thể là tạo thêm cơ hội việc làm thông qua hoàn thiện cơ chế, chính sách về phát triển các ngành, phát triển các chuỗi giá trị liên quan đến dịch chuyển năng lượng. Xây dựng các tiêu chuẩn nghề liên quan đến các ngành, nghề năng lượng tái tạo và thúc đẩy, nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp nhằm đáp ứng yêu cầu về nguồn nhân lực cho việc chuyển đổi năng lượng”, bà Hà cho biết.

Để thích ứng với rủi ro và vượt qua thách thức do biến đổi khí hậu gây ra trong bối cảnh mới, Nghị quyết Đại hội đảng toàn quốc lần thứ XIII năm 2021 đã định hướng đến 2030 là chủ động thích ứng có hiệu quả với biến đổi khí hậu, phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, dịch bệnh, quản lý, khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả và bền vững tài nguyên. Đồng thời xác định giải pháp phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao là 1 trong 3 giải pháp đột phá chiến lược trong việc thực hiện mục tiêu phát triển đất nước.

Nguyễn Quỳnh/VOV.VN