Ở hội nghị cấp cao thường niên năm nay diễn ra trong hai ngày 11 và 12/7 vừa qua ở thủ đô Vilnius của Lithuania, các nước thành viên NATO tập trung chủ yếu và trước hết vào chủ đề nội dung cuộc chiến ở Ukraine giữa Nga và Ukraine. Cụ thể ở đây là NATO hậu thuẫn Ukraine như thế nào để Ukraine thắng Nga trong cuộc chiến ấy và đối phó Nga như thế nào trong bối cảnh chiến tranh hiện tại cũng như ở thời kỳ sau chiến tranh.
Tổng thống Ukraine Volodymir Selenskij được NATO mời tham dự hội nghị. Trước và trong hội nghị, các nước thành viên NATO đã có hàng loạt động thái và quyết định nhằm xoa dịu tâm trạng không hài lòng của Ukraine và cá nhân ông Selenskij về NATO. Dù vậy, ông Selenskij đại diện cho Ukraine vẫn không thể hài lòng về kết quả của hội nghị cấp cao vừa rồi của NATO. Người này chưa thoả mãn vì đòi hỏi hàng đầu và quan trọng nhất đối với Ukraine là được NATO thu nạp vào liên minh quân sự vẫn chưa được NATO đáp ứng. Ngay đến cả yêu sách tối thiểu của ông Selenskij là NATO đưa ra lộ trình thời gian cụ thể cho việc kết nạp Ukraine làm thành viên cũng không được NATO đáp ứng thuận lợi. Sau hội nghị này của NATO, Ukraine trên thực tế vẫn ở ngoài NATO như trước hội nghị.
NATO rất muốn làm ông Selenskij thoả ước nhưng không thể và không dám. NATO không thể kết nạp ngay hay cam kết lộ trình thời gian cụ thể cho việc thu nạp Ukraine vì Ukraine hiện tại gần như chưa đáp ứng được bất kỳ điều kiện hay tiêu chuẩn chung nào của NATO ngoài việc cùng NATO coi Nga là kẻ thù. Trong nội bộ NATO chưa có sự đồng thuận quan điểm sâu rộng đủ mức về thời điểm và thể thức kết nạp Ukraine vào liên minh. NATO không thể kết nạp quốc gia nào đang có chiến tranh với quốc gia khác làm thành viên. NATO không dám đáp ứng mong mỏi của ông Selenskij vì phải tránh trở thành bên chiến tranh với Nga, phải tránh vì kết nạp Ukraine mà gánh trách nhiệm đảm bảo an ninh cho Ukraine mà phải tiến hành chiến tranh với Nga. Ranh giới này hiện NATO chưa dám bước qua./.
Ngân Hà