Cả sau cuộc gặp cấp cao khẩn cấp vừa qua ở thủ đô Paris của nước Pháp theo đề xuất và với sự chủ trì của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, châu Âu vẫn ở trong tình trạng thiếu vắng ý tưởng về đối sách thích hợp nhất với những điều chỉnh chính sách đối ngoại và kinh tế của chính quyền mới ở Mỹ.

Trở lại cầm quyền lần này, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rất nhanh chóng buộc các đồng minh ở châu Âu trong EU và NATO phải nhận thấy rằng Mỹ không còn đồng sàng đồng mộng nữa với họ trong rất nhiều vấn đề quan trọng cấp thiết đối với hiện tại và tương lai của châu Âu, đặc biệt liên quan đến quan hệ của Mỹ với Nga và tới cuộc chiến tranh ở Ukraine giữa Nga và Ukraine. Đối với châu Âu, hệ lụy trực tiếp và trước hết của những điều chỉnh chính sách đối ngoại nói trên của ông Trump là Mỹ thúc ép EU, NATO và Ukraine chấp nhận thoả thuận giữa ông Trump và tổng thống Nga Vladimir Putin về giải pháp nào đấy giúp chấm dứt cuộc chiến tranh ở Ukraine, là châu Âu phải tự lo liệu việc đảm bảo an ninh cho châu lục và cho Ukraine cũng như tự xử lý quan hệ của EU và NATO với Nga trong tương lai.

Cuộc gặp ở Paris đưa lại một số câu trả lời, nhưng số câu hỏi vẫn chưa được trả lời vẫn còn nhiều hơn đáng kể. Câu trả lời cho câu hỏi châu lục thoát khỏi tình thế khó khăn về an ninh này như thế nào là châu lục phải tự chủ về đảm bảo an ninh và không lệ thuộc vào Mỹ nữa, châu lục phải tăng ngân sách quốc phòng quốc gia hàng năm và nội bộ EU, NATO phải đoàn kết, thống nhất thật sự thì mới có thể đối phó Nga thành công và đảm bảo được an ninh cho châu lục cũng như cho Ukraine khi bị Mỹ buông bỏ cam kết đàm bảo an ninh lâu nay.

Những câu hỏi chưa có được câu trả lời lại đều rất khó có thể được trả lời. Chẳng hạn như tăng ngân sách quốc phòng bao nhiêu cho đủ hay tăng cường tiềm lực quân sự đến mức nào mới đủ độ răn đe Nga? Chẳng hạn như khi nào đưa bao nhiêu quân đội nước ngoài vào hoạt động như thế nào ở Ukraine khi Mỹ không tham gia? Chẳng hạn như tiếp tục cự tuyệt quan hệ với Nga khi Mỹ và Nga đã bình thường hoá quan hệ trở lại?

EU và NATO vẫn bế tắc ý tưởng về lối thoát khỏi cuộc khủng hoảng an ninh mới./.

Ngân Hà