Từ sau cuộc bầu cử tổng thống vừa rồi, tình hình chính trị xã hội nội bộ ở Belarus không còn được yên bình như trước đấy nữa. Ở đất nước này dậy lên làn sóng biểu tình phản đối tổng thống vừa tái đắc cử Alexander Lukashenko. Ông Lukashenko trị vì xứ này đã 26 năm và trong cuộc bầu cử tổng thống vừa rồi giành về được hơn 80% phiếu bầu. EU không công nhận thắng cử kia của ông Lukashenko và coi đấy là kết quả của gian lận bầu cử. Những người biểu tình ở Belarus cũng cáo buộc ông Lukashenko gian lận bầu cử và đòi người này phải từ chức.
Thực chất những gì đang xảy ra ở Belarus là chuyện chính trị quyền lực nội bộ của đất nước này. Nhưng chúng lại khiến cho cả EU lẫn Nga đều khó xử. Sau khi không công nhận kết quả bầu cử tổng thống vừa qua ở Belarus, tức là trong thực chất không coi ông Lukashenko là tổng thống hợp hiến hợp pháp của Belarus nữa, EU tự đẩy mình vào tình thế phải gây áp lực để ông Lukashenko tiến hành bầu cử tổng thống lại hoặc phải ra đi. Cả hai việc này ông Lukashenko hiện đều không sẵn sàng làm nên EU không còn sự lựa chọn nào khác ngoài phải áp dụng những biện pháp trừng phạt cá nhân ông Lukashenko và một số cộng sự thân cận. Cái khó xử đối với EU là càng gia tăng áp lực hay trừng phạt ông Lukashenko thì càng dễ bị coi là can thiệp trực tiếp vào chuyện nội bộ của Belarus, công khai hậu thuẫn phe đối lập tự tin làm cuộc cách mạng như đã từng xảy ra ở Grudia và Ukraine, đồng thời lại còn đẩy ông Lukashenko vào vòng tay của Nga.
Cái khó của Nga là ngăn ngừa Belarus diễn biến như Grudia và Ukraine trước đây mà không bị buộc phải can dự trực tiếp cũng như gián tiếp cả về chính trị lẫn quân sự vào diễn biến tình hình ở Belarus. Nga phản đối mọi sự can thiệp của EU vào Belarus nhưng đồng thời phải tránh tạo cảm nhận là hoàn toàn đứng về phía ông Lukashenko bởi những người biểu tình ở Belarus chỉ phản đối ông Lukashenko chứ không chống Nga. Cái khó xử này buộc cả Nga lẫn EU đều phải rất thận trọng, đều phải vừa để ý đến nhau và lựa theo mức độ cũng như chiều hướng diễn biến ở bên trong Belarus mà quyết bước đi tiếp hay thể hiện thái độ./.
Ngân Hà