Tọa đàm có sự tham dự của ông Ngô Minh Hiển, Phó Tổng Giám đốc VOV, ông Christian Manhart, Trưởng đại diện UNESCO Việt Nam cùng với gần 30 nhà báo đại diện cho các cơ quan báo chí truyền thông Việt Nam.

Tọa đàm nhằm nâng cao nhận thức và hiểu biết về “Bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái (VAWG)” thông qua các phương tiện truyền thông; hướng dẫn cho các chuyên gia truyền thông về cách báo cáo các vấn đề về VAWG; tìm cách thúc đẩy bình đẳng giới thông qua các phương tiện truyền thông bằng cách thu hút sự tham gia của các cơ quan chính phủ và các cơ quan truyền thông quốc gia quan trọng nhất của Việt Nam như VOV, VTV và TTXVN.

Phát biểu khai mạc, ông Ngô Minh Hiển, Phó Tổng Giám đốc VOV nhấn mạnh: “Trong những năm gần đây, VOV đã nhiều lần phối hợp với UNESCO tại Việt Nam tổ chức thành công các buổi hội thảo, tọa đàm, các khóa đào tạo truyền thông, nhưng đây là lần đầu tiên đài tổ chức tọa đàm và một cuộc thi trực tuyến về chủ đề chống bạo lực với phụ nữ và trẻ em gái. Tọa đàm vinh dự có sự tham gia của 3 diễn giả giàu kinh nghiệm, nhiệt huyết với nghề báo đến từ Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn và 2 cơ quan báo chí chủ lực là: VOV và TTXVN”.

Phó Tổng Giám đốc VOV bày tỏ sự tin tưởng đây sẽ là cơ hội giúp các phóng viên thu nhận được những kỹ năng, kinh nghiệm quý báu để hạn chế những sai sót xảy ra trong quá trình tác nghiệp về các chủ đề nhạy cảm như: xâm hại tình dục, bình đẳng giới, bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em, bảo vệ người yếu thế trong xã hội...

Đồng thời, buổi tọa đàm này cũng là cơ hội để đội ngũ phóng viên, biên tập viên trao đổi kinh nghiệm làm nghề, những khó khăn, vướng mắc trong quá trình tác nghiệp thực tế, từ đó rút ra những bài học giúp nâng cao kỹ năng đưa tin, viết bài về các chủ đề trên.

Tại tọa đàm, ông Christian Manhart - Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam phát biểu bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc VOV vì mối quan hệ hợp tác hữu nghị với UNESCO.

Theo ông Christian Manhart, tọa đàm này mang nhiều ý nghĩa với UNESCO vì bình đẳng giới và cuộc chiến với mọi hình thức bạo lực với phụ nữ nằm trong những mục tiêu ưu tiên của UNESCO. Truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và giáo dục về vấn đề này, cũng như góp phần thay đổi thái độ và hành vi trong cộng đồng.

Điều đáng nói là, trong đại dịch Covid-19, bạo lực với phụ nữ đã tăng nhanh chóng. Theo một báo cáo được công bố chỉ mới tháng trước của Tổ chức Phụ nữ Liên Hợp Quốc (UN Women), có tới 45% phụ nữ đã phản ánh rằng họ hoặc một số người phụ nữ mà họ biết đã phải trải qua một vài dạng bạo lực.

Ông Christian Manhart hy vọng truyền thông ở bất kỳ loại hình báo chí nào đều biết cách đưa tin bài và xây dựng nội dung tin bài một cách hợp lý, nhằm góp phần phòng chống tình trạng bạo lực giới.

Báo chí tác nghiệp như thế nào đối với vấn đề bạo hành phụ nữ và trẻ em gái?

Ngoài vấn đề đạo đức trong tác nghiệp, TS. Đỗ Anh Đức, Trưởng Bộ môn Truyền thông đa phương tiện, Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông, Trường Đại học KHXH&NV Hà Nội còn nhấn mạnh đến việc cách lựa chọn các chi tiết khi đưa tin.

TS. Đỗ Anh Đức chỉ ra những sai sót của báo chí hiện nay khi đưa tin về bạo hành phụ nữ và trẻ em gái hiện nay: đổ lỗi cho nạn nhân khiến người tiếp nhận thông tin hiểu sai vấn đề, ít nhiều bào chữa cho thủ phạm; tô đậm định kiến, kì thị và thiên lệch về giới; đưa quá nhiều chi tiết bạo hành, vô tình khiến danh tính của nạn nhân bị tiết lộ; khai thác, thu thập thông tin từ một phía; đưa tin theo hướng đổ lỗi cho hoàn cảnh; sử dụng nhiều hình ảnh, lời nói ẩn dụ, ví von khiến sự việc có thể sai lệch…

Nhà báo Phạm Trung Tuyến, Phó Giám đốc Kênh VOV Giao thông bằng kinh nghiệm thực tế từ những ngày thực hiện chương trình phát thanh “Bạn hãy nói với tôi”, đã chia sẻ cách giúp các phóng viên có thêm kinh nghiệm phá vỡ “rào cản” của nạn nhân bị bạo lực để mở lòng và chia sẻ câu chuyện của mình.

“Rào cản của nạn nhân bị bạo lực giới là họ không muốn bị đánh giá, phán xét bởi người khác, nhất là những người thân quen. Hầu hết các nhân vật mà tôi đã từng tiếp xúc, họ bị trầm cảm nên có thói quen không muốn giao tiếp. Vì thế khi phóng viên muốn người bị hại có thể tự kể câu chuyện của chính họ thì hãy cố gắng tạo cho họ cảm giác sẽ không gặp lại chúng ta và không có mối liên hệ bên ngoài cuộc sống. Khi nói chuyện hãy để họ thấy rằng mình đang lắng nghe chứ không phải chất vấn họ”.

Theo nhà báo Phạm Trung Tuyến, câu hỏi mà các nạn nhân sợ nhất là “Tại sao”, vì thế khi nói chuyện hãy tránh dùng những từ để hỏi như vậy mà thay vào đó hãy dùng những câu hỏi gợi mở để nhân vật có thể tự thuật lại câu chuyện như một cách họ có nhu cầu được nói ra.

Nhà báo Trung Tuyến cho rằng, để nạn nhân của bất cứ một vụ bạo hành nào nói lên được nỗi oan khuất của chính họ thì cũng cần tạo nên không gian “vô danh”, nghĩa là nhân vật xuất hiện không bị nhận diện, để che danh tính của nhân vật, khiến họ dễ dàng mở lòng hơn.

Xử lý thông tin thời sự hàng ngày, nhà báo Hoàng Như Hoa, Phó Trưởng ban Ban biên tập tin trong nước, TTXVN đã chia sẻ kinh nghiệm trong cách xử lý tin bài cũng như định hướng phóng viên khi đi tác nghiệp liên quan đến vấn đề bạo lực giới.

Theo nhà báo Hoàng Như Hoa, khi biên tập, hiệu đính, hiệu chỉnh thông tin liên quan đến vấn đề bạo hành phụ nữ và trẻ em gái cần tránh những thông tin khiến các nạn nhân bị tổn thương thêm một lần nữa; đảm bảo các thông tin cá nhân của người bị hại được ẩn danh; khi khai thác thông tin vụ việc tránh khai thác đi sâu chi tiết bất lợi cho nạn nhân để giật gân, câu view, không biến nạn nhân trở thành công cụ truy tìm của cộng đồng mạng; không chỉ phản ánh đơn thuần mà phải có chính kiến của tác giả về vụ việc đó, chỉ rõ đích danh các hành vi vi phạm pháp luật.

Kết luận, nhà báo Như Hoa nhấn mạnh về “Tâm” của người làm báo. Nhà báo viết bài cần xuất phát từ sự động viên, chia sẻ, cải thiện tình hình cuộc sống của nạn nhân, chứ không phải vì tính chất thương mại hay bất cứ động cơ nào khác.

Nhân dịp này, VOV phối hợp cùng với UNESCO Việt Nam tổ chức cuộc thi dành cho các nhà báo và các chuyên gia truyền thông đang làm việc trong các cơ quan báo chí, truyền thông của Việt Nam về chủ đề này nhằm nâng cao kiến thức đưa tin về vấn đề bạo lực với phụ nữ và trẻ em gái. Người dự thi có thể truy cập vào đường link https://bit.ly/3dxTKeY để tìm hiểu và nâng cao kiến ​​thức về cách đưa tin về bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái, đồng thời đăng ký tham gia cuộc thi. Thời gian nhận bài dự thi đến hết ngày 27/12/2021./.

Nguyễn Hà/VOV.VN
Ảnh: Vũ Toàn