BÀI 1: TOAN TÍNH CỦA ÔNG CHỦ LÃ VỌNG
Khoảng 2 năm trước, trên các trang sàn giao dịch bất động sản rầm rộ quảng cáo một dự án hạng sang của Tập đoàn Lã Vọng tại Hà Nội – Louis City Đại Mỗ, gồm nhiều lô biệt thự cao cấp, liền kề, trung tâm thương mại và cung cấp ra thị trường bất động sản 571 lô cao cấp. Tiện ích của dự án cũng được quảng cáo là sẽ bao gồm: siêu thị, nhà trẻ, spa, yoga, khu sinh hoạt cộng đồng...
Nguy nga, tráng lệ… hay “bong bóng” xà phòng?
Khu biệt thự tại dự án Louis City - Đại Mỗ thuộc quận Nam Từ Liêm, Hà Nội muốn vào được khu dự án để tận mắt nhìn quy mô của dự án phải có người thân quen dẫn vào. Cảm nhận ban đầu trong tôi, nếu không có gì khuất tất thì thông thường khách đến mua nhà, biệt thự sẽ được vô tư ra vào. Khu biệt thự có giá từ 52 – 60 triệu đồng/m2. Khi nghe đến đây, chắc rằng ai cũng phải giật mình, bởi khu này vốn trước đây là khu ruộng trồng màu của nông dân xã Đại Mỗ (huyện Từ Liêm cũ). Chủ đầu tư đền bù cho người nông dân chỉ có hơn 200 trăm ngàn đồng/m2.
Theo thông tin được chính nhân viên dự án này cung cấp thì dự án Louis City - Đại Mỗ thuộc diện BT. Chỉ khi Tập đoàn Lã Vọng thực hiện xong và bàn giao “Dự án cải tạo và xây dựng hệ thống cống nối thông hồ Vục - hồ Đầu Băng - hồ Tư Đình” tại địa bàn quận Long Biên (Hà Nội) thì mới được thành phố giao đất triển khai thực hiện Dự án Louis City Đại Mỗ.
Những toan tính...
Tháng 2/2010, UBND TP. Hà Nội ra quyết định số: 682/QĐ-UBND về việc giao cho chủ đầu tư thực hiện “Dự án cải tạo môi trường hồ Đầu Băng” - quận Long Biên, Hà Nội theo hình thức xã hội hóa. Trong quyết định này, TP. Hà Nội giao cho Cty cổ phần thương mại Ngôi Nhà Mới (Cty NNM) làm nhà đầu tư thực hiện Dự án bằng nguồn vốn của doanh nghiệp. UBND quận Long Biên thực hiện công tác GPMB bằng nguồn vốn ngân sách của TP. Chủ đầu tư là UBND quận Long Biên.
Để tổ chức thực hiện, TP. Hà Nội nêu rõ: “Cty TNHH Nhà nước MTV Thoát nước Hà Nội có trách nhiệm thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư: khảo sát, đo đạc bản đồ hiện trạng, thiết kế, cắm mốc, dự toán Dự án và cắm biển công bố tại hiện trường; chủ động phối hợp với Cty NNM, UBND quận Long Biên để triển khai thực hiện Dự án theo quy định… UBND quận Long Biên có trách nhiệm tuyên truyền vận động đến từng hộ dân sinh sống xung quanh khu vực hồ để đảm bảo thực hiện đúng chủ trương của TP, triển khai ngay công tác GPMB của Dự án, tạo điều kiện cho Cty NNM (chủ đầu tư) tiến hành ngay công tác nạo vét hồ… Triển khai thực hiện Dự án cải tạo môi trường bằng nguồn vốn của Cty theo cơ chế đặc thù được UBND TP cho phép…”.
Trong quyết định TP cũng nêu rõ trách nhiệm với các sở, ban, ngành liên quan như: Ủy quyền cho Sở Quy hoạch Kiến trúc phê duyệt quy hoạch tổng mặt bằng hồ; Sở Tài nguyên Môi trường có trách nhiệm làm các thủ tục về đất đai liên quan đến công tác GPMB; Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư có trách nhiệm hướng dẫn cụ thể chủ đầu tư về thực hiện nguồn vốn của dự án; Sở Xây dựng chủ trì tổ chức thực hiện đề án, có trách nhiệm: Theo dõi, giám sát tiến độ và chủ động phối hợp, đôn đốc chủ đầu tư trong quá trình triển khai thực hiện dự án…
Kỳ vọng của UBND TP. Hà Nội đối với dự án này là cải tạo, làm trong sạch môi trường sinh thái, xây dựng khu vui chơi giải trí, làm khu công viên sinh hoạt cộng đồng của những người dân ở cửa ngõ phía Bắc của thủ đô bằng hình thức xã hội hóa - đón chào 1.000 năm Thăng Long.
Thế nhưng, Sở KH&ĐT lại tìm cách “ưu ái” cho Cty NNM bằng bản báo cáo số 943 ngày 31/08/2010 tham mưu UBND TP. Hà Nội để Cty NNM thực hiện đầu tư cải tạo môi trường hồ Đầu Băng, quận Long Biên từ hình thức xã hội hóa sang hình thức BT. Đáng nói là, trước đó Sở KH&ĐT đã từng làm bản báo cáo số 95 ngày 27/01/2010 không hề có đề xuất cho Cty NNM thực hiện dự án này bằng hình thức BT, chính vì vậy UBND TP. Hà Nội mới ra quyết định số 682 ngày 3/2/2010 cho phép Cty NNM góp vốn đầu tư để cải tạo môi trường hồ Đầu Băng, quận Long Biên chứ không phải là hình thức BT.
Không những thế, Sở KH&ĐT còn khẳng định: Cty NNM đã khởi công công trình vào ngày 24/4/2010 và “thuyết trình”: Qua khảo sát kinh phí để đầu tư tổng thể dự án hồ Đầu Băng bao gồm cải tạo môi trường hồ, kè hồ, mương thoát nước chung cho khu vực, hệ thống đường dạo, công viên cây xanh, cảnh quan hồ vào khoảng 120 tỷ đồng. Do phần kinh phí đầu tư thực tế lớn hơn phần kinh phí đăng kí. hỗ trợ (vượt khoảng 90 tỷ đồng) nên Cty NNM xin chuyển đầu tư theo hình thức BT... Thực tế, đầu năm 2018 (tức là 8 năm sau), tất cả các hạng mục nói trên đều ngổn ngang, không đúng như bản báo cáo số 943 của Sở KH&ĐT ngày 31/8/2010.
Những con số ảo… làm “mờ mắt”!
Khi được UBND TP. Hà Nội ra quyết định vào ngày 03/02/2010 đồng ý cho Cty NNM làm chủ đầu tư thực hiện Dự án cải tạo môi trường hồ Đầu Băng - quận Long Biên theo hình thức xã hội hóa, thì 3 tháng sau (6/5/2010) Cty đã làm tờ trình số 86 xin đầu tư dự án nói trên sang hình thức BT và “hứa” hỗ trợ thành phố 30 tỷ đồng để phục vụ cải tạo môi trường các hồ tại Hà Nội; Đến ngày 26/08/2010, Cty NNM tiếp tục làm tờ trình số 169 xin làm chủ đầu tư thực hiện dự án xây dựng Khu chung cư cao cấp kết hợp dịch vụ tại xứ Đồng Chòi, thôn Đình, xã Đại Mỗ, huyện Từ Liêm để đối ứng cho Dự án cải tạo môi trường hồ Đầu Băng - quận Long Biên theo hình thức BT.
UBND quận Long Biên còn “mách nước” bằng văn bản 1706/UBND-QLĐT gửi Cty NNM gợi ý doanh nghiệp này đề xuất “xin” thành phố để được chấp thuận đầu tư cải tạo hồ Đầu Băng bằng hình thức BT và chỉ chỗ vị trí khu đất thuộc phường Việt Hưng đã được quy hoạch tỷ lệ 1/2000. Sở Xây dựng sau khi “thẩm tra” cũng đồng thuận cho Cty NNM được thực hiện với hình thức BT thể hiện tại văn bản số 8541/SXD-HTCTN.
Sở Xây dựng còn nhận định: Nếu Cty NNM được khai thác để thu hồi vốn đầu tư cho công trình BT được đối ứng 06ha đất tại phường Việt Hưng… thì theo tính toán của Cty: Tổng giá trị quyền sử dụng đất khoảng 462 tỷ đồng; Tổng chi phí đầu tư trừ vào tiền sử dụng đất khoảng 286 tỷ đồng; Tiền sử dụng đất của Dự án sau khi trừ chi phí đầu tư còn khoảng 176 tỷ đồng. Như vậy, sau khi trừ đi tổng kinh phí Dự án cải tạo hồ Đầu Băng 120 tỷ đồng (tính cả lãi vay), số tiền chênh lệch Cty nộp cho Ngân sách là 56 tỷ đồng… “Việc Cty đề xuất thực hiện Dự án cải tạo môi trường hồ Đầu Băng theo hình thức BT là phù hợp với chủ trương xã hội hóa đầu tư của thành phố” - quan điểm của Sở Xây dựng Hà Nội.
Sở KH&ĐT còn đưa ra những “luận cứ” đầy thuyết phục: Cty NNM là một doanh nghiệp có năng lực và kinh nghiệm của nhà đầu tư, xây dựng khu đô thị và nhà ở; Môi giới và định giá bất động sản. Cty đã triển khai Dự án Khu đô thị cao cấp tại Nam Quốc Oai với quy mô khoảng 26ha; Dự án xây dựng Khu tổ hợp du lịch sinh thái kết hợp nghỉ dưỡng hồ Vai Réo - huyện Quốc Oai với tổng vốn đầu tư 100 tỷ đồng; Tài chính của Cty theo báo cáo năm 2009 có nguồn vốn sở hữu là 28 tỷ 684 triệu đồng… Do vậy chủ đầu tư có đủ điều kiện, năng lực thực hiện dự án BT - phù hợp với các quy định hiện hành. Và Cty NNM đề xuất được (đối ứng) 03ha đất tại xứ Đồng Chòi, thôn Đình, xã Đại Mỗ, huyện Từ Liêm. Địa điểm này phù hợp với Đồ án quy hoạch Thủ đô Hà Nội đến 2030 tầm nhìn đến năm 2050 - Sở KH&ĐT đã chấp thuận.