Vụ chuyển nhượng 43ha đất thực hiện Dự án Khu đô thị Tân Phú, tỉnh Bình Dương, với nhiều chiều thông tin trên báo chí, đang thu hút sự quan tâm của dư luận. Trong bối cảnh nhiễu loạn thông tin, cùng diễn biến phức tạp của vụ việc, đang cho thấy cần có cái nhìn tỉnh táo - minh bạch được trách nhiệm của các bên liên quan, đảm bảo lợi ích nhà nước, người dân và doanh nghiệp làm ăn hợp pháp, không biến người ngay thành kẻ gian.

Có hay không vụ “xẻ thịt 43ha đất công” và trách nhiệm?

Ngày 30/9/2019, Tổng Công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương (TCty Bình Dương) có văn bản số 120/CTY về việc Thông tin gửi đến các cơ quan chức năng và báo chí về nội dung liên quan đến TCty Bình Dương. Theo nội dung văn bản này, TCty Bình Dương cho rằng, “hiện nay có nhiều cơ quan truyền thông, báo đài đưa tin hoặc sao chép lại thông tin đại loại “Ngang nhiên xẻ thịt đất công” với nội dung là TCty Bình Dương chuyển nhượng đất công cho công ty liên doanh, liên kết với giá rẻ bất thường. Nội dung các bài báo phản ánh thiếu các thông tin và cơ sở pháp lý gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của TCty”.

Tiếp đó, TCty Bình Dương thông tin và khẳng định: Các khu đất mà các bài báo đề cập không phải đất công có nguồn từ vốn ngân sách nhà nước, mà khu đất này do TCty đền bù giải phóng mặt bằng từ nguồn vốn vay ngân hàng và huy động vốn từ các công ty liên doanh, liên kết. Việc chuyển nhượng khu đất 43ha cho Cty TNHH Đầu tư Xây dựng Tân Phú (Cty Tân Phú) là được sự chấp thuận của Tỉnh ủy Bình Dương theo công văn số 1830/CV-TU ngày 17/8/2010 cho phép TCty Bình Dương hợp tác với Cty CP Bất động sản Âu Lạc (Cty Âu Lạc) để thành lập Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Tân Phú (Cty Tân Phú), với mục tiêu là đầu tư xây dựng và kinh doanh Dự án Tân Phú, có diện tích 43ha, trong đó, TCty Bình Dương góp vốn 30% vốn điều lệ của Cty Tân Phú. Việc bài báo dẫn tựa đề “Cty Kim Oanh đang là doanh nghiệp hưởng lợi từ việc bán 43ha đất công của TCty Bình Dương” là chưa có căn cứ rõ ràng, trong khi hiện nay dự án phát triển BĐS vẫn chưa được phê duyệt về mặt pháp lý và chưa thực hiện các nghĩa vụ tài chính về đất đối với nhà nước. Toàn bộ bài báo không đề cập hay phân tích nội dung này, không có cơ sở hưởng lợi của Cty Kim Oanh và gây hiểu lầm cho người đọc...

Để bạn đọc tiện theo dõi, xin tóm lược diễn biến sự việc. TCty Bình Dương là doanh nghiệp do Tỉnh ủy Bình Dương sở hữu 100% vốn điều lệ, được UBND tỉnh Bình Dương chấp thuận chủ trương giao đất, cho đền bù giải phóng mặt bằng để phát triển Dự án Khu liên hợp Công nghiệp - Dịch vụ - Đô thị Bình Dương, trong đó có khu đất 43ha thuộc Dự án Tân Phú. Ngày 1/7/2010, TCty Bình Dương và Cty Âu Lạc ký kết hợp đồng liên doanh để thành lập Cty Tân Phú, nhằm thực hiện Dự án Tân Phú, với tỷ lệ góp vốn: TCty Bình Dương 60 tỷ đồng (30%), Cty Âu Lạc 140 tỷ đồng (70%). Ngày 28/9/2012, UBND tỉnh Bình Dương có Quyết định số 2631/QĐ-UBND về việc giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với 43ha đất cho TCty Bình Dương. Ngày 6/2/2013, TCty Bình Dương được cấp Giấy CNQSDĐ đối với 43ha đất. Ngày 8/12/2016, TCty Bình Dương chuyển nhượng QSDĐ 43ha kể trên cho Cty Tân Phú. Ngày 1/3/2017, Giấy CNQSDĐ 43ha đã được cơ quan nhà nước chỉnh lý biến động người đứng tên từ TCty Bình Dương thành Cty Tân Phú. Ngày 2/8/2017, TCty Bình Dương ký kết hợp đồng chuyển nhượng 30% phần vốn góp của mình tại Cty Tân Phú cho Cty Âu Lạc với giá 161.105.500.000 đồng.

Ngày 2/10/2017 và ngày 6/2/2018, bằng 2 hợp đồng ký với Cty Kim Oanh, Cty Âu Lạc đã chuyển nhượng 100% phần vốn của mình tại Cty Tân Phú cho Cty Kim Oanh với giá 350 tỷ đồng. Đến ngày 14/3/2018, theo Giấy Chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (CNĐKDN) cấp cho Cty Tân Phú, Cty Kim Oanh chính thức trở thành chủ sở hữu duy nhất của Cty Tân Phú. Sau đó, Cty Tân Phú tiếp tục thực hiện các thủ tục để xin chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án Tân Phú. Tuy nhiên, ngày 8/5/2019, UBND tỉnh Bình Dương bất ngờ ban hành Quyết định thanh tra số 1188/QĐ-UBND để thanh tra việc góp vốn và chuyển nhượng vốn góp tại Cty Tân Phú đối với khu đất 43ha.

Diễn biến kể trên đã tạo thành dư luận Cty Kim Oanh là kẻ hưởng lợi trong vụ biến “đất công thành đất tư”. TCty Bình Dương bằng Thông cáo báo chí của mình đã bác bỏ điều này. Tuy nhiên, cơ quan có thẩm quyền là Thanh tra tỉnh Bình Dương thì cho đến hôm nay, dù đã quá thời hạn luật định hơn 2 tháng, vẫn chưa ra được Kết luận thanh tra!?..

Thông tin mới nhất là sáng 4/10/2019, Tỉnh ủy Bình Dương tổ chức họp báo liên quan đến vụ chuyển nhượng 43ha đất. Tuy nhiên, thông tin cũng chỉ dừng lại ở mức: Tỉnh ủy khẳng định Thanh tra tỉnh đã vào cuộc và sẽ xử lý nghiêm trên tinh thần không bao che.

Có thể thấy rằng, theo tinh thần “không bao che”, nếu Thanh tra kết luận có sai phạm gây thất thoát lớn trong vụ việc chuyển nhượng 43ha đất này, thì không thể không nói tới trách nhiệm của các cơ quan hữu trách. Trước hết là Văn phòng Tỉnh ủy Bình Dương - đại diện chủ sở hữu tài sản của Tỉnh ủy, trực tiếp quản lý tài chính, tài sản của Tỉnh ủy, thực hiện kiểm tra, giám sát công tác tài chính - kế toán ở các Đảng bộ và tổ chức trực thuộc Tỉnh ủy. Tiếp đến là trách nhiệm của Sở Tài chính trong việc ban hành Công văn số 3289/STC-TCDN ngày 21/12/2016 xác nhận tiền thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai do TCty Bình Dương đã nộp không có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước. Là trách nhiệm của Sở TN&MT khi Phòng Đăng ký đất đai thực hiện việc điều chỉnh biến động đất đai do chuyển nhượng 43ha đất từ TCty Bình Dương sang Cty Tân Phú...

Nạn nhân lên tiếng!...

Dù Thanh tra có kết luận theo hướng nào thì Cty Kim Oanh vẫn là nạn nhân phải gánh chịu thiệt hại đang lớn dần theo thời gian do phải dừng triển khai dự án.

Nhân ngày Doanh nhân Việt Nam, bà Đặng Thị Kim Oanh, Tổng Giám đốc Kim Oanh Group có Cty Kim Oanh là thành viên, đã có những chia sẻ với báo chí rất đáng chú ý.

Trả lời câu hỏi: Khi mua 100% cổ phần của Cty Âu Lạc, Cty Kim Oanh có phải cạnh tranh gì không? Bà Kim Oanh thẳng thắn: “Không có ai mua cả, dù dự án đã chào bán thời gian dài... Quá trình mua Tân Phú tôi không hề biết TCty Bình Dương là ai, mà chỉ biết Cty Âu Lạc. Bởi lúc này Âu Lạc đang sở hữu 100% vốn tại Tân Phú, chẳng liên quan gì đến TCty Bình Dương”. Về câu hỏi, Cty Kim Oanh hưởng lợi hàng nghìn tỷ đồng từ nhận chuyển nhượng 43ha đất, bà Kim Oanh bình tĩnh lý giải: “Hãy làm phép tính như thế này. Nếu chúng tôi được duyệt 40% đất thổ cư (tương đương gần 20ha) trong tổng số 43ha thì chủ đầu tư còn phải bỏ một phần diện tích ra làm nhà xã hội nữa, chứ có được làm thương mại hết đâu. Trong khi chuyển đổi thành đất thổ cư doanh nghiệp phải đóng thuế hơn 1.000 tỷ đồng nữa. Sau đó phải tiếp tục bỏ thêm một khoản không nhỏ để đầu tư hạ tầng. Xong tất cả những khâu đó thì khu đất 43ha mới đủ yếu tố để áp dụng khung giá đất 2015 của Bình Dương. Còn hiện nay, 43ha đất này vẫn là đất kinh doanh dịch vụ, đã được chuyển đổi thành đất ở đâu, nên ai đó mang bảng giá đất ở của Bình Dương ra nhân lên rồi cho rằng Kim Oanh sẽ thu lợi lớn là không đúng... Cũng cần nói thêm, giờ thì nói là khu đất “vàng”, nhưng thời điểm chúng tôi mua, thị trường bất động sản xuống lắm, nhiều bài báo còn đấy, phản ánh thành phố mới Bình Dương vắng như thành phố ma. Chúng tôi nhận thấy triển vọng của thị trường và tiềm năng của khu đất nên vẫn quyết định đầu tư trong tình thế chấp nhận mất mát nhiều cơ hội đầu tư khác. Giờ bảo chúng tôi hưởng lợi, trong khi thực tế Kim Oanh đang ôm nợ và trả lãi hàng ngày để chờ kết luận của việc thanh tra kéo dài”.

Điều cần nói rõ ở đây là việc chuyển nhượng giữa Cty Kim Oanh và Cty Âu Lạc  đã hoàn tất về mặt pháp lý và tuân thủ theo quy định pháp luật hiện hành. Sở TN&MT tỉnh Bình Dương đã công nhận về mặt pháp lý và cập nhật biến động đất đai đối với 43ha đất thực hiện Dự án Tân Phú. Ngày 12/6/2018, UBND tỉnh Bình Dương ban hành Quyết định số 1551/QĐ - UB về việc phê duyệt nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Khu đô thị thương mại dịch vụ Tân Phú, với tính chất là khu dân cư xây dựng theo cấu trúc đô thị hiện đại phục vụ cho nhu cầu nhà ở, nghỉ ngơi, giải trí của các đối tượng: Chuyên gia, công nhân, nhân viên và người lao động trong Khu liên hiệp Công nghiệp - Dịch vụ - Đô thị Bình Dương. Đến ngày 13/6/2018, UBND tỉnh Bình Dương lại ban hành Quyết định số 1554/QĐ- UBND về việc phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Khu đô thị Thương mại dịch vụ Tân Phú.

Từ những nội dung trên cho thấy, Cty Kim Oanh là doanh nghiệp nhận chuyển nhượng phần góp vốn từ Cty Âu Lạc theo quy định của pháp luật doanh nghiệp và tại thời điểm Cty Kim Oanh bắt đầu nhận chuyển nhượng góp vốn tại Cty Tân Phú, thì Cty Tân Phú đã không còn mối quan hệ pháp lý nào đối với TCty Bình Dương. Cty Kim Oanh là bên ngay tình - được pháp luật bảo vệ. Tuy nhiên, hiện tại lại đang trở thành chủ thể chịu ảnh hưởng nặng nề bởi quyết định thanh tra từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Để giảm thiểu những thiệt hại không đáng có cho doanh nghiệp, bà Đặng Thị Kim Oanh kiến nghị: “Chúng tôi là doanh nghiệp, là bên mua vốn góp, chúng tôi thực hiện các quy định hợp pháp thì pháp luật phải bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho chúng tôi, không có chuyện nếu có những sai phạm từ lịch sử để lại (tôi xin nhắc lại là nếu có) lại bắt doanh nghiệp làm đúng phải chịu trách nhiệm? Chúng tôi mong sớm có kết luận thanh tra chính thức để tiếp tục đầu tư thực hiện dự án, giảm thiểu thiệt hại cho chúng tôi, tránh những tin đồn và ý kiến không chính thức được đưa ra như thời gian vừa qua”./.

Báo TNVN sẽ tiếp tục thông tin diễn biến tiếp theo của vụ việc.