Để giải quyết dứt điểm vụ việc tranh chấp nhà ở, đất ở tại địa chỉ 70D Trần Xuân Soạn, Hà Nội, thiết nghĩ các cơ quan chức năng sớm thanh kiểm tra, xử lý dứt điểm, thấu tình đạt lý vụ việc để các hộ dân ổn định cuộc sống trở lại.

Phân nhà là chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước

Vụ việc tranh chấp nhà đất tại 70D Trần Xuân Soạn đã được Tòa án nhân dân quận Hai Bà Trưng, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội, Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội thụ lý và đưa ra xét xử, kéo dài từ năm 2010 - 2018. Nguyên đơn là Công ty cổ phần cơ kim khí Hà Nội đã nộp đơn khởi kiện đòi nhà mà 4 hộ gia đình gồm: Vũ Thị Thanh, Nguyễn Thị Nhạn, Nguyễn Thị Lựu, Lý Văn Phất đã sinh sống ổn định hàng chục năm qua tại địa chỉ 70D Trần Xuân Soạn. Nội dung các bản án, tòa phán quyết buộc các hộ dân phải di dời, trả nhà cho Công ty cổ phần cơ kim khí Hà Nội.

Đại diện các hộ dân đang sinh sống tại địa chỉ 70D Trần Xuân Soạn nêu ý kiến không đồng tình với phán quyết của Tòa. Theo các hộ dân, việc thành phố Hà Nội ký quyết định đồng ý định giá và đưa lô đất 70D Trần Xuân Soạn vào danh mục tài sản khi tiến hành cổ phần hóa của Công ty cổ phần cơ kim khí Hà Nội là không đúng với các quy định của pháp luật. Việc tòa xử yêu cầu 4 gia đình đang sinh sống đã gần 50 năm qua tại địa chỉ 70D Trần Xuân Soạn phải trả lại nhà cho Công ty cổ phần cơ kim khí Hà Nội là không thỏa đáng.

Theo hồ sơ các hộ dân cung cấp, trên tờ khai sử dụng đất năm 1996 do ông Nguyễn Văn Mạ, Giám đốc ký tên, đóng dấu ghi rõ: “Đất tại địa chỉ 70D Trần Xuân Soạn đã được Xí nghiệp chia cho CBCNV tự làm nhà ở từ những năm 1976. Tờ khai có xác nhận của chính quyền địa phương và cơ quan chủ quản. Nhà 70D Trần Xuân Soạn là do các hộ dân làm nên thuộc sở hữu riêng của các hộ dân, nhà đã được các cấp có thẩm quyền cấp phép cải tạo, sửa chữa. Việc cải tạo, sửa chữa nhà tại 70D Trần Xuân Soạn đều được cơ quan quản lý có thẩm quyền cấp phép. Việc phân nhà cho CBCNV tại địa chỉ 70D Trần Xuân Soạn cũng được ông Nguyễn Văn Sanh, thời điểm đó làm Giám đốc Xí nghiệp Mạ kền và là thành viên Hội đồng phân phối nhà của Xí nghiệp và ông Nguyễn Hữu Chính, nguyên là giám đốc kế nhiệm, xác nhận bằng văn bản.

Theo tìm hiểu của phóng viên, việc Xí nghiệp Mạ kền trước đây tiến hành phân phối nhà cho CBCNV là hoàn toàn phù hợp với chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước thời điểm bấy giờ. Ngày 8/12/1958, Thủ tướng Chính phủ có Thông tư 529-TTg “về một số quy định tạm thời đối với chế độ nửa cung cấp” và theo Thông tư số 84-TT/NV của Bộ Nội vụ ngày 24/12/1958 “hướng dẫn thi hành Thông tư 529-TTg ngày 8/12/1958 của Chính phủ” quy định dựa theo tình hình thực tế, theo tinh thần cầu kiệm, xây dựng nước nhà, đồng thời đảm bảo tương đối điều kiện sinh hoạt cho CBCNV để công tác tốt.

          Theo đó, “tiêu chuẩn sử dụng nhà ở, điện nước, người phục vụ luôn phải đảm bảo trong tiêu chuẩn cho CBCNV là chính, rồi tùy theo khả năng giải quyết cho phần ngoài tiêu chuẩn…”. Thông tư còn quy định rõ diện tích nhà ở cho từng trường hợp.

          Tại Quyết định số 150-CP ngày 10/6/1997 “nhằm thống nhất quản lý và phân phối diện tích hợp lý theo tiêu chuẩn diện tích làm việc và diện tích ở, cải thiện một bước điều kiện ở của CBCNV trong biên chế nhà nước” quy định: Các tiêu chuẩn áp dụng phân phối thống nhất trong cả nước với những người được phân phối sử dụng nhà ở theo tiêu chuẩn tại Thông tư 529-TTg ngày 8/12/1958. Đồng thời, tại Quyết định 118-TTg ngày 27/11/1992 của Thủ tướng Chính phủ về giá cho thuê nhà ở và đưa tiền nhà ở vào tiền lương…

          “Với những chủ trương rõ ràng như vậy, việc Xí nghiệp trước đây phân nhà cho 4 gia đình CBCNV là hoàn toàn phù hợp, đúng với chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước nhằm đảm bảo tiêu chuẩn của CBCNV. Việc đến năm 2009, Công ty cổ phần cơ kim khí Hà Nội khởi kiện đòi nhà của các hộ dân đã được phân phối nhà, sinh sống ổn định hơn 40 năm ở địa chỉ trên với lý do nhà 70D Trần Xuân Soạn chỉ được Xí nghiệp cho mượn, cho thuê hay bất cứ lý do gì cũng là đi ngược lại chủ trương, chính sách của Nhà nước, phủ nhận lịch sử và xâm phạm quyền lợi chính đáng của người dân, những người từng cống hiến cho Xí nghiệp”, bà Vũ Thị Thanh, đại diện cho các gia đình ở 70D Trần Xuân Soạn, bày tỏ.

Không những thế, khi đối chiếu với khoản 3, Điều 9, Nghị định 64/2002/NĐ-CP ngày 19/2/2002 của Chính phủ về việc chuyển doanh nghiệp Nhà nước thành công ty cổ phần thì riêng đối với nhà ở của cán bộ, công nhân viên, kể cả nhà ở được đầu tư bằng vốn ngân sách Nhà nước, thì phải chuyển giao cho cơ quan quản lý nhà đất của địa phương để quản lý hoặc bán cho người đang sử dụng theo Nghị định 61/NĐ-CP, tức 4 hộ dân sinh sống ổn định hơn 40 năm tại số nhà 70D Trần Xuân Soạn thỏa mãn điều kiện để được mua nhà. Tuy nhiên, không hiểu sao khi đó, Xí nghiệp không bàn giao nhà 70D Trần Xuân Soạn cho cơ quan quản lý nhà địa phương để bán cho người dân.

“Đây có phải là cố tình đi ngược lại chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước”, bà Vũ Thị Thanh bức xúc.

Người dân sống trong hệ lụy… đến bao giờ (?)

Chiều ngày 4/12/2019 mấy chục con người trong 4 gia đình đang sống tại địa chỉ 70D Trần Xuân Soạn lại phải một lần nữa bắc loa, căng biểu ngữ để phản ứng lại việc cơ quan thi hành án quận Hai Bà Trưng thi hành án, yêu cầu các gia đình bàn giao lại nhà, đất theo phán quyết của Tòa. Theo người dân cho biết, trong gần 2 tháng qua đã có tới 4 lần các hộ dân cùng đường không biết kêu ai nên đã phải chọn cách làm như vậy.

Tiếng loa náo loạn phố Trần Xuân Soạn vào đầu giờ chiều ngày 4/12/2019 với những nội dung thống thiết: “Đã hàng chục năm nay chúng tôi sống trong điều kiện nhà cửa xuống cấp, cũ nát, có nguy cơ sập đổ nhưng không được cải tạo, sửa chữa do có tranh chấp phi lý từ phía Công ty cổ phần cơ kim khí Hà Nội. Việc Xí nghiệp phân nhà cho CBCNV là đã rõ ràng. Xí nghiệp phân nhà, chia nhà rồi lại kiện đòi nhà và nói rằng đó là nhà cho ở nhờ, cho thuê là hành động lật lọng, lừa dối người lao động, những người đã đóng góp sức lực và tuổi trẻ cho Xí nghiệp. Việc phân nhà, chia nhà rồi sau hơn 40 năm giải thích rằng đó là cho ở thuê, cho ở nhờ… là một việc làm không minh bạch. Việc đưa nhà đã ở ổn định mấy chục năm của chúng tôi vào định giá tài sản cổ phần hóa của doanh nghiệp mà không hề thông báo tới người dân là việc làm sai trái của Xí nghiệp và của UBND TP.Hà Nội. Chúng tôi còn phải sống bấp bênh, nguy hiểm trước nguy cơ mất nhà bởi những hệ lụy từ thời bao cấp, không rõ ràng này đến bao giờ nữa…?”

Có thể nói, 4 hộ gia đình được Xí nghiệp kim Hà Nội phân nhà tại địa chỉ 70D Trần Xuân Soạn làm nơi ở ổn định là theo đúng tiêu chuẩn cho CBCNV mà họ được hưởng, đúng theo chủ trương, chính sách của Nhà nước và cũng là để gắn bó, xây dựng phát triển doanh nghiệp, xây dựng đất nước. Hơn thế, các gia đình đã nhập hộ khẩu và sinh sống ổn định ở đây hơn 50 năm, qua 4 thế hệ con cháu. Hơn 50 con người không thể bỗng chốc “ra đường” mà chẳng được hưởng một quyền lợi gì chỉ sau một phán quyết của Tòa dựa trên những lý lẽ không thỏa đáng... Đề nghị, các cơ quan chức năng sớm thanh kiểm tra, xử lý dứt điểm, thấu tình đạt lý vụ việc để các hộ dân ổn định cuộc sống trở lại./.