Tìm về La Lay

“La Lay giờ đã hết lay/Đường mới đã mở đêm ngày xe qua/Giao thông huyết mạch Quốc gia/Phải giữ thông suốt mới là giao thông…”.

Câu thơ trên, đã cuốn hút chúng tôi tìm về La Lay- một thôn của xã A Ngo, huyện Đa Krông, tỉnh Quảng Trị- nơi có con đường 15D nối liền giữa Đại lộ Hồ Chí Minh và cửa khẩu Quốc tế La Lay. Bên kia cửa khẩu là huyện Sa Muồi của tỉnh Sa La Van, nước bạn Lào. La Lay là một trong bảy thôn của xã A Ngo, huyện Đa krông- nơi mà trận lũ đêm 15 rạng sáng ngày 16/10/2022 vừa qua đã làm sạt lở và ngập lụt hầu hết thôn bản, đặc biệt là đã cuốn trôi gần 200 mét Quốc lộ 15D, làm hệ thống giao thông tê liệt trong nhiều ngày, nhất là việc lưu thông hàng hóa quá cảnh qua biên giới và đi lại của bà con hai bên cửa khẩu.

Tiến sĩ Trần Hữu Hùng, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải tỉnh Quảng Trị cho biết: Để kịp thời khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra, nhằm đảm bảo giao thông thông suốt, ngành Giao thông tỉnh Quảng Trị đã huy động toàn lực, từ phương tiện máy móc hiện đại nhất, đến lực lượng thi công dày dạn kinh nghiệm tập trung làm việc suốt ngày đêm và chỉ trong 7 ngày từ ngày 18 đến 24/10/2022, đã đào đắp hơn 32.000 m3 đất, đá và đã hoàn thành con đường mới để kịp thông xe như anh đã miêu tả trong câu thơ trên.

Đường Hồ Chí Minh- Đại lộ Trường Sơn vốn dĩ đã tấp nập, nay lại càng đông vui hơn bởi những dòng người và xe cộ ngược xuôi chuẩn bị mua sắm Tết. Đại úy Trần Ngọc Hoạt, đồn Biên phòng cửa khâu Quốc tế La Lay, cho biết: “La Lay là cửa khẩu mới mở, không sầm uất như Lao Bảo bởi bà con hai bên biên giới còn nghèo. Bình thường thì phương tiện qua lại chủ yếu là xe tải chở hàng hóa đi sâu vào nội địa, còn việc mua bán, trao đổi hàng hóa của bà con hai bên biên giới còn hạn chế, mà chủ yêu qua lại thăm thân. Làm việc với chúng tôi, ông Hồ Tất Huấn, Chủ tịch UBND xã A Ngo, cho biết: “A Ngo là xã miền núi của huyện miền núi Đakrông, là vùng đặc biệt khó khăn, xã có đường biên với nước bạn Lào dài 13,6 km. Tổng diện tích đất tự nhiên toàn xã là 4.938 héc ta, trong đó đất lâm nghiệp là 3.165 héc ta (64,9%), đất sản xuất nông nghiệp 437 héc ta (8,9%), đất chưa sử dụng 1.140 héc ta (chủ yếu là đồi núi đá 1.223 héc ta). Địa bàn xã phần lớn là đồi núi bị chia cắt bởi các con sông suối của hệ thống sông Đakrông; độ cao trung bình ở đây từ 450 - 665m so với mặt nước biển. Thời tiết khắc nghiệt, thiên tai bão lũ thường xuyên xảy ra, đặc biệt là các trận lũ lịch sử năm 2009, 2020 và 2022 vừa rồi đã tàn phá nặng nề hệ thống cơ sở hạ tầng, cây cối hoa màu của bà con bị hư hại gần hết, vì vậy cuộc sống vốn dĩ đã khó lại càng khó hơn”.

Mở đường mới báo hiệu Xuân về

Mặc dù còn những khó khăn nhất định, nhưng cứ đến mỗi dịp Tết đến, xuân về Đảng bộ và Chính quyền địa phương vẫn quan tâm chăm lo chu đáo đến đời sống vật chất và tỉnh thần cho bà con để gia đình nào cũng có niềm vui trong những ngày đón Xuân mới. Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, xã A Ngo hiện có 07 thôn với hai dân tộc sinh sống là Pah Cô và Vân Kiều, trong đó dân tộc Pah Cô chiếm 95%, tất cả người dân ở đây đều mang họ của Bác Hồ. Cuộc sống của bà con hiện nay chủ yếu bằng nghề làm nương rẫy. Cây trồng chính bao gồm ngô, sắn, lúa rẫy, lúa nước, chuối. Chăn nuôi chủ yếu là dê, lợn, bò, trâu theo hộ gia đình nhỏ, lẻ vì không có điều kiện để chăn nuôi tập trung. Vì lẽ đó mà tỷ lệ hộ nghèo còn khá cao trên 50%. Vất vả khó khăn là vậy, nhưng khi lũ lụt cuốn trôi những công trình phúc lợi tập thể, cuốn trôi Quốc lộ 15D- tuyến giao thông huyết mạch độc đạo từ cửa khấu Quốc tế La Lay về nội địa, thì bà con sẳn sàng tự nguyện hiến đất vườn, đất rẫy để mở đường mới, kịp thời thông xe, thông đường và trước đó, hàng chục hộ dân ở xã A Ngo cũng đã hiến đất để xây trường học, xây nhà lưu trú cho Giáo viên. Ông Hồ Thủy, Trưởng thôn La Lay khẳng định với chúng tôi rằng: Bà con dân tộc Pah Cô, Vân Kiều luôn luôn có tinh thần yêu nước với truyền thống “xe chưa qua, nhà không tiếc. Tuy còn thiếu cái dùng, còn nghèo cái ăn, nhưng tấm lòng yêu nước của bà con thì giàu lắm, sẵn sàng hy sinh mọi thứ mình có vì lợi ích Quốc gia, Dân tộc”.

Trong những năm qua, A Ngo luôn luôn được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, từ Chương trình 135, 134… Nay đến Chương trình giảm nghèo bền vững và Chương trình phát triển kinh tế- xã hội vùng miền núi, đồng bào Dân tộc Thiểu số… Nhờ vậy mà hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật từng bước được đầu tư xây dựng, bộ mặt nông thôn mới vì thế cũng từng bước được khởi sắc. Mặc dù vậy vẫn còn những khó khăn nhất định, đặc biệt là thời tiết khắc nghiệt, thiên tai lũ lụt thường xuyên xảy ra, trong khi đó đất cho sản xuất hạn hẹp, trình độ dân trí thấp nên việc tiếp thu Khoa học- kỹ thuật còn hạn chế, còn một số bộ phận người dân vẫn trông chờ vào Nhà nước.

Để khắc phục tình trạng này, Chủ tịch UBND xã Hồ Tất Huấn, cho biết: “Đảng ủy và UBND xã đã đề ra chương trình hành động cụ thể, trước hết là tập trung khắc phục hệ thống giao thông, thủy lợi, nước sinh hoạt và những sạt lỡ nghiêm trọng hai bên bờ sông đoạn chảy qua thôn A Rông Dưới, thôn A La do lũ lụt vừa qua làm hư hỏng nặng. Đồng thời khẩn trương triển khai một số mô hình sản xuất mới, như đưa giống nếp Than và cây chuối tiêu Hồng vào gieo trồng, phục tráng lại giống chuối Lùn bản địa, đưa đàn gia súc vào chăn nuôi theo mô hình bán chăn thả- nhất là đối với đàn dê, phấn đấu đưa nền sản xuất tự cung, tự cấp trước đây lên sản xuất hàng hóa, để từng bước giảm số hộ nghèo”. Tôi tin xã A Ngo sẽ làm được điều đó, bởi trong những ngày này bà con khắp các thôn bản từ La Lay, A Đeng, A Rông Trên, A Rông Dưới đến A La, A Ngo, Kỳ Neh cũng như các xã trong huyện Đakrông đang bừng lên sức sống mới với tinh thần lao động sản xuất hăng say trong niềm vui và phấn khởi chuẩn bị chào đón năm mới 2023.

La Lay chiều cuối năm trời trong xanh, gió thổi nhẹ làm những đám mây trắng cứ lãng đãng vờn trên các đỉnh núi và đây đó những cánh hoa rừng đã chen nhau đua nở xen lẫn giữa những vườn cây đã xanh tươi trở lại sau trận lũ lịch sử, tạo nên một không gian thanh bình vốn có của nó. Và dọc Đại lộ Hồ Chí Minh vào Quốc lộ 15D những đoàn xe lưu thông hình như lướt nhanh hơn, những chiếc xe tải lắc lư chở hàng hóa qua cửa khẩu Quốc tế cũng tấp nập, rộn rã hơn, rồi những đoàn khách bộ hành, bà con hai bên biên giới qua lại mua sắm nói cười râm ran. Xen lẫn giữa khung cảnh ấy là hàng trăm cán bộ, công nhân và xe, máy của ngành Giao thông tỉnh Quảng Trị đang miệt mài trong công việc mở đường mới… Tất cả đang tạo nên một không khí hối hả, rạo rực báo hiệu mùa Xuân mới đang về.

Theo con đường dốc gập gềnh bên triền núi, tôi như đang đi giữa mùa Xuân và nhìn ngắm những vườn đồi, vườn nhà đang xanh tươi trở lại sau trận lũ, góp phần làm nên sự bất tận của núi non và cảm nhận ra rằng, tất cả bình nguyên, núi rừng này sẽ thuộc về sự cần mẫn, lòng dũng cảm và ý chí của người dân nơi đây./.

PS