Bỏ công việc “trong mơ” để sống với đam mê “nhặt rác

Tôi hẹn gặp Nguyễn Ngọc Ánh vào những ngày cuối tháng 12, khi mà cô gái 9X có vóc dáng bé nhỏ nhưng đầy bản lĩnh ra Hà Nội nhận Giải thưởng “Thanh niên sống đẹp” năm 2023.                                          

Nguyễn Ngọc Ánh sinh năm 1996 tại Đắk Lắk, từng tốt nghiệp Trường Cao đẳng Tài chính - Hải quan. Ra trường, Ngọc Ánh làm việc tại công ty phần mềm có tiếng ở TP. Hồ Chí Minh. Trong một lần đi chơi ở biển Vũng Tàu, Ánh thấy mấy em nhỏ xây lâu đài cát, nhưng khi tiến lại gần thì cô giật mình thấy các em xây lâu đài bằng rác. Ngay lúc đó, Ngọc Ánh cảm thấy vô cùng đau xót, trăn trở với câu hỏi: “Tại sao những đứa trẻ lại phải gánh chịu hậu quả từ rác thải của người lớn, và cần phải làm điều gì đó để một Việt Nam có nhiều phong cảnh đẹp nhưng đáng buồn là lại thuộc tốp 4 quốc gia thải rác nhựa ra đại dương nhiều nhất thế giới”.

Chính những điều đó đã khiến Ánh tỉnh thức và suy nghĩ để lựa chọn: “Một là kiếm nhiều tiền nhưng không có thời gian để được sống cuộc sống mà mình mong muốn, làm điều có ý nghĩa cho cộng đồng. Hai là, làm công việc thu nhập ít nhưng là công việc mình mong muốn đam mê”. Sau nhiều đêm trăn trở, cuối cùng Ánh quyết định xin nghỉ việc ở công ty phần mềm và chọn kinh doanh tự do ở mảng bất động sản để có thời gian linh hoạt tham gia các hoạt động vì cộng đồng. Khi biết Ánh quyết định như vậy, bố mẹ cô rất lo lắng, xung quanh hàng xóm, bạn bè đồng nghiệp cũng thắc mắc: nhặt rác làm gì có tiền mà sao lại nghỉ công việc có thu nhập tốt, vừa có thể nuôi sống bản thân vừa có tiền gửi về cho gia đình hằng tháng.

Có người còn nói đó là ý tưởng điên rồ của tuổi trẻ. Thế nhưng cô giáo 9X này đã vượt qua định kiến và khó khăn, kiên định với lý tưởng, tình yêu dành cho mẹ thiên nhiên, tình yêu đất nước. Giai đoạn đầu Ánh gặp rất nhiều khó khăn bởi ở Việt Nam chưa có tổ chức nào hoạt động như vậy nên bản thân Ánh phải tự mình làm hết, thậm chí dùng đến cả tiền tiết kiệm để tổ chức các hoạt động nhặt rác. Thấy Ánh vất vả ngày đêm như vậy bố mẹ cô rất lo cho sức khỏe và tương lai của con nhưng vẫn ủng hộ vì thấy Ánh vui vẻ, hạnh phúc khi được làm công việc mình muốn, được làm điều có giá trị cho cộng đồng. Đó cũng là chỗ dựa vững chắc để Ánh vượt qua vô vàn khó khăn thử thách.

Vào tháng 8-2019, Cộng đồng Xanh Việt Nam ra đời với 4 thành viên nòng cốt, hướng đến 2 mục tiêu hoạt động chủ yếu là bảo vệ môi trường và thiện nguyện. Ngoài các chiến dịch nhặt rác, Ngọc Ánh còn truyền tải thông điệp sống xanh đến những người xung quanh. Sau 6 năm đến nay, Cộng đồng Xanh Việt Nam có 50 nghìn thành viên thường trực và hơn 100 nghìn lượt tình nguyện viên tham gia dọn hơn 1.000 bãi rác trên khắp đất nước.

Vượt qua muôn vàn khó khăn vì tình yêu với mẹ thiên nhiên

Tính thời điểm này nhóm có 252 điểm cầu (trên 63 tỉnh thành, 15 đảo và 15 điểm cầu quốc tế). Cộng đồng Xanh Việt Nam đã tổ chức được 7 chiến dịch trên toàn quốc thành công. Tính riêng năm 2023, chiến dịch Clean Up Việt Nam lần thứ 5 (được tổ chức vào tháng 4) còn vươn tới 15 điểm cầu tại các quốc gia trên thế giới, 15 điểm cầu hòn đảo, truyền cảm hứng đến khoảng 3 triệu người Việt Nam về bảo vệ môi trường. Chiến dịch đã thu được hơn 200 tấn rác thải, hàng trăm bãi rác tự phát bị xóa sổ, gần 20 nghìn bao rác được thu gom, xử lý. Chiến dịch Clean Up Việt Nam lần thứ 6 “bùng nổ” nhất là tháng 12 có tới 42 nghìn tình nguyện viên tham ra trong cùng một ngày với 252 điểm cầu (trong đó có 12 điểm cầu quốc tế) và thu dọn hơn 100 tấn rác thải.

 Cô gái nhỏ bé này chia sẻ, để kết nối được hàng trăm điểm cầu trong nước và quốc tế thực sự không dễ dàng. Mọi người trong nhóm đều có công việc riêng, vì thế để tham gia dọn rác mọi người phải thức khuya dậy sớm, phải hy sinh rất nhiều thời gian của bản thân. Với điểm cầu ở nước ngoài còn khó khăn hơn nữa vì lệch múi giờ giữa các nước.

Để làm chiến dịch lớn, nhóm của Ánh phải chuẩn bị công việc trước 3 tháng, vào tháng cuối nhóm Ánh phải chạy ngày, chạy đêm, thậm chí thức trắng vì có những chiến dịch ra quân lúc 2h sáng. Khó khăn tiếp theo là thời tiết lúc nắng gắt, lúc mưa thì rất vất vả vì những bãi rác ô nhiễm, nguy hiểm, có kim tiêm, xác chết động vật, mảnh chai mảnh sành… cũng dễ gây thương tích hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe của tình nguyện viên.

 Ban đầu chỉ có mạnh thường quân, bạn bè, người thân ủng hộ. Ví dụ, thiếu bao tay thì người ủng hộ trăm đôi, người ủng hộ nghìn đôi, có người ủng hộ gạo, rau củ quả... Sau này nhóm làm cả nghìn chương trình rồi thì “hữu xạ tự nhiên hương”, cộng đồng đã truyền cảm hứng tình yêu môi trường có sẵn từ bên trong mỗi người, thế nên ngày càng nhiều người, nhiều doanh nghiệp... trên khắp cả nước mong muốn tham gia và hỗ trợ kinh phí cho nhóm hoạt động.

Mục tiêu đưa Việt Nam lọt top 5 Đông Nam Á về môi trường xanh

Dù hoạt động trên 63 tỉnh thành nhưng thời gian đầu Cộng đồng Xanh Việt Nam cũng không có  đồng phục nhóm, không có tên nhóm. Sau này Ánh suy nghĩ ước muốn của Cộng đồng Xanh Việt Nam là làm cho Việt Nam ngày một xanh sạch đẹp hơn, vì thế đã đặt tên nhóm là xanh Việt Nam. Ánh cũng lựa chọn là áo in cờ đỏ sao vàng, mang khăn rằn và vòng đeo tay sứ mệnh để người nước ngoài nhìn vào sẽ hiểu rằng, hoạt động này không phải do một tổ chức thực hiện mà là người dân Việt Nam, từ đó khơi gợi tinh thần đoàn kết dân tộc để tạo ra sức mạnh.

Đối với các nhóm ở các quốc gia khác như Mỹ, Hàn và Nhật Bản... các tình nguyện viên cũng mặc áo cờ đỏ sao vàng để truyền cảm hứng về tình yêu thiên nhiên đất nước Việt Nam. Các nước Nhật Bản, Hàn Quốc cũng đã có những bài báo về những hoạt động đẹp của tình nguyện viên mặc áo cờ đỏ sao vàng dọn rác ở bất cứ nơi nào trên thế giới để bảo vệ môi trường xanh sạch.

Nói về dự định của mình trong thời gian tới, Ánh cho biết: Năm 2024, Cộng đồng Xanh Việt Nam mong muốn Ngày môi trường thế giới sẽ xác lập kỷ lục Guinness về hoạt động dọn rác trên cả nước. Hiện tại trên thế giới chưa có quốc gia nào mà tất cả các bang cùng ra quân dọn rác trong một ngày. Dự kiến ngày hôm đó các tình nguyện viên sẽ “nhuộm đỏ” 63 tỉnh thành, 30 đảo và số lượng tình nguyện viên dự kiến 100 nghìn người tham gia. Cũng trong năm, Cộng đồng Xanh Việt Nam sẽ phối hợp cùng Bộ TN-MT triển khai trồng khoảng 100 nghìn cây ở Hà Giang và Trường Sa... Nhận thấy việc giáo dục trẻ em ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường là điều cấp bách, nhóm của Ánh đã kết nối và tổ chức những buổi tuyên truyền khắp các trường học ở TP.Hồ Chí Minh, Vũng Tàu, Bình Phước… Đến nay, nhóm đã đến gần 20 trường học với hơn 10 nghìn học sinh, đem tình yêu môi trường để truyền cảm hứng cho các em, từng bước thay đổi ý thức của thế hệ trẻ, về lâu dài sẽ hiệu quả hơn so với việc tổ chức chiến dịch nhặt rác...

Ngọc Ánh hy vọng Cộng đồng Xanh Việt Nam sẽ góp phần đưa Việt Nam ra khỏi tốp 4 quốc gia xả rác ra đại dương nhiều nhất và đưa Việt Nam trở thành tốp 5 quốc gia sạch đẹp nhất Đông Nam Á vào năm 2025./.