Các đồng minh truyền thống và đối tác chiến lược của Mỹ trong nhóm G7, NATO và EU đều có đủ lý do xác đáng để hài lòng về những cuộc gặp cấp cao vừa diễn ra ở châu Âu với tân Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ông Biden dùng cả biểu hiện ra bên ngoài lẫn thực chất ở bên trong để chứng minh và thuyết phục các đồng minh và đối tác này lại tin tưởng Mỹ, tin vào vai trò lãnh đạo và ảnh hưởng dẫn dắt của Mỹ về chính trị thế giới và cả về kinh tế, thương mại và tài chính thế giới.
Với G7, NATO và EU, ông Biden đều đặt dấu chấm hết cho ám ảnh của thời kỳ người tiền nhiệm cầm quyền. Thiên hạ thấy ông Biden trong các cuộc gặp cấp cao với các thành viên của G7, NATO và EU đều tỏ ra thân thiện và hợp tác, tranh thủ và thuyết phục, thẳng thắn đề cập đến khúc mắc song phương và đa phương với các đồng minh và đối tác này nhưng không làm gay gắt, không gây áp lực và đặt điều kiện tiên quyết, không tuyệt đối hóa lợi ích của Mỹ mà bất chấp lợi ích của đồng minh và đối tác. Người ta có thể thấy ông Biden chủ ý đề cao G7, NATO và EU. Có thể nói thời kỳ quan hệ mới giữa Mỹ và các đồng minh, đối tác này đã được mở ra với sự tham dự của ông Biden ở hội nghị cấp cao thường niên năm nay của G7 và NATO cũng như cuộc gặp cấp cao giữa EU và Mỹ.
Ở London (Anh), nhóm G7 đã đưa ra nhiều quyết định có ý nghĩa rất quan trọng và tác động rất to lớn. Ngay trong dịp đầu tiên có được cơ hội hồi sinh, nhóm này đã thể hiện tham vọng trở thành khuôn khổ diễn đàn đa phương duy nhất hiện tại trên thế giới có đủ năng lực thực tế về kinh tế, tài chính và công nghệ cũng như tầm nhìn chiến lược để giải quyết hoặc ít nhất thì cũng đóng vai trò quyết định trong việc giải quyết những vấn đề hiện đang đặt ra cho thế giới như ứng phó dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus corona gây ra, cung ứng vaccine phòng ngừa dịch bệnh cho những nước nghèo và những nước đang phát triển trên thế giới, ngăn ngừa dịch bệnh trong tương lai, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và thương mại thế giới, đẩy mạnh cuộc chiến chống thay đổi khí hậu trên thế giới, kiến tạo trật tự thế giới mới cho thời kỳ sau dịch bệnh.
Ông Biden khẳng định cam kết và trách nhiệm của Mỹ đối với việc đảm bảo an ninh cho các thành viên NATO cũng như vai trò của Mỹ dẫn dắt NATO. Mỹ lại nghiêm túc, hòa đồng, hợp tác và trách nhiệm như thế với NATO nên NATO có thể yên tâm đề ra những mục tiêu chiến lược mới như mở rộng phạm vi hoạt động của NATO trong không gian vũ trụ, xác định bản chất thách thức hay đe dọa an ninh từ phía Nga và Trung Quốc.
Ông Biden dung hoà với EU và cùng EU hóa giải cuộc xung khắc thương mại mà người tiền nhiệm đã kích hoạt. Cả với EU, G7 hay NATO đều thấy rõ chủ ý hiện tại của ông Biden là không gây hấn. Trước mắt, ông Biden cần sự yên bình tương đối trong quan hệ với các đồng minh và đối tác này, khôi phục vai trò và ảnh hưởng nổi trội để rồi dẫn dắt tất cả phục vụ cho lợi ích của Mỹ.
Không phải tất cả các đồng minh và đối tác của Mỹ trong G7, NATO và EU đều hoàn toàn ủng hộ tuyệt đối kế sách của ông Biden đối phó Nga và Trung Quốc nhưng chỉ khác biệt quan điểm về mức độ chứ không khác biệt quan điểm với ông Biden về định hướng. Họ coi Nga là địch thủ về chính trị an ninh thế giới và nhìn nhận Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh chiến lược. Họ chống đối Nga và Trung Quốc về dân chủ, nhân quyền và nhà nước pháp quyền, nhìn nhận hai đối tác này là thách thức thật sự về ý thức hệ và hệ thống chính trị nhà nước. Khi các đồng minh và đối tác này cùng nhau mở ra thời kỳ quan hệ mới, họ đương nhiên theo đuổi mục tiêu mới và có phương thức hành động mới, nhưng cùng nhau đối phó Nga và Trung Quốc là nét mới đặc biệt nhất./.
Hoàng Lan