So sánh Covid-19 và cúm mùa

Khi Anh chuẩn bị dỡ bỏ hầu hết các hạn chế phòng dịch Covid-19, thông điệp từ Thủ tướng Boris Johnson đã thay đổi. Có vẻ như thế giới đã đạt đến một điểm ngoặt (thời điểm mà các thay đổi hay sự cố nhỏ cũng có thể tạo ra thay đổi lớn, quan trọng) trong đại dịch, khi các quy tắc sẽ được thay thế bằng các quyết định cá nhân. Kế hoạch hiện tại là học cách sống chung với Covid-19, giống như cách chúng ta đã làm với bệnh cúm mùa.

Những so sánh giữa Covid-19 và bệnh cúm mùa đã chỉ ra rằng 2 bệnh này có một số đặc điểm chung. Cả 2 bệnh đều do virus có khả năng lây lan cao qua đường hô hấp và đều có thể gây tử vong. Hai loại virus có thể lây lan qua hạt chất lỏng siêu nhỏ, giọt bắn và bề mặt bị ô nhiễm. Hai căn bệnh này có một số triệu chứng giống nhau như sốt, ho, đau đầu và mệt mỏi. Trong mùa Đông sắp tới, một thách thức mà Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS) phải đối mặt là tách riêng bệnh nhân Covid-19 khỏi các ca bệnh cúm.

Tuy nhiên, một sự khác biệt lớn có ảnh hưởng đối với sức khỏe cộng đồng giữa Covid-19 và bệnh cúm đó là virus SARS-CoV-2 lây lan nhanh hơn virus cúm và có thể gây ra tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn rất nhiều. Các triệu chứng của Covid-19 kéo dài lâu hơn và bệnh nhân có xu hướng mắc bệnh lâu hơn. Điều này khiến Covid-19 dễ lây truyền hơn so với bệnh cúm.

Phân tích các đợt bùng phát cúm trước đây cho thấy giá trị R đối với bệnh cúm mùa (số người nhiễm virus lây truyền sang người) là khoảng 1,28. Điều này có nghĩa là một nhóm 4 người bị cúm có thể lây truyền virus cho 5 người khác.

Nhưng virus SARS-CoV-2 còn dễ lây lan hơn thế. Đối với biến thể Delta hiện đang lây truyền nhanh trên khắp thế giới, giá trị R là khoảng 7. Bởi vậy, trong trường hợp không có vaccine và các biện pháp hạn chế, trung bình 1 bệnh nhân mắc Covid-19 sẽ lây nhiễm cho 7 người khác. Khi các chương trình tiêm chủng được đẩy mạnh, khả năng miễn dịch với SARS-CoV-2 sẽ khiến giá trị R giảm xuống, nhưng giảm tới mức nào vẫn là câu hỏi chưa có lời giải đáp.

Virus SARS-CoV-2 gây tử vong cao hơn bệnh cúm, phần lớn do sự dễ bị tổn thương trước dịch bệnh của người lớn tuổi. Bệnh cúm mùa đã cướp đi sinh mạng của khoảng 44.505 người ở Anh trong 3 mùa cúm từ năm 2015-2016 và từ năm 2018-2019. Trong khi đó, đây là số người tử vong do Covid-19 ở Anh chỉ trong 9 tuần đầu năm 2021.

Có thể sống chung với Covid-19 như sống chung với cúm mùa?

Theo The Guardian, vaccine cúm có hiệu quả khoảng 50%. Cho tới nay, các loại vaccine Covid-19 được sử dụng tại Anh như Oxford/AstraZeneca và Pfizer/BioNTech làm giảm hơn 90% nguy cơ nhập viện do dịch bệnh. Bên cạnh đó, chương trình tiêm chủng đã làm giảm đáng kể số ca tử vong do Covid-19 ở Anh, xuống dưới 20 ca/ngày trong tuần qua.

Tuy nhiên, vaccine có khả năng ngăn ngừa các ca tử vong do dịch bệnh hơn là các ca lây nhiễm virus, vì vậy các trường hợp mắc Covid-19 dự kiến vẫn sẽ tăng trong một thời gian nữa. Dịch bệnh càng lây lan rộng, virus SARS-CoV-2 càng có nhiều cơ hội tấn công những người dễ bị tổn thương hoặc những người chưa được tiêm chủng.

Hằng năm, một mạng lưới giám sát toàn cầu đã phát hiện ra những biến thể nào của bệnh cúm đang lây lan và có khả năng gây ra mối đe dọa trong mùa cúm sắp tới. Từ đó, sẽ có vaccine cúm phù hợp với biến thể và được triển khai trong các chiến dịch tiêm chủng.

Tuy nhiên, đối với virus SARS-CoV-2, chưa có một hệ thống toàn cầu như vậy. Mặc dù có một hệ thống giám sát bảo vệ thế giới trước bệnh cúm, số người chết do căn bệnh này trong một năm vẫn rất đáng kể. Mỗi mùa Đông, bệnh cúm gây áp lực rất lớn cho Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh. Đối với hệ thống y tế, sống chung với Covid-19 đồng nghĩa với việc học cách sống chung một đợt “sóng kép” vào mỗi mùa Đông khi Covid-19 và cúm cùng xuất hiện./.

CTV Mai Trang/VOV.VN (biên dịch)
Theo The Guardian