Lào là một nước nằm ở lưu vực sông Mekong, có đường biên giới giáp ranh với 5 quốc gia là Thái Lan, Myanmar, Trung Quốc, Việt Nam và Campuchia. Đường biên giới trải dài và nằm trên những khu vực hiểm trở khiến công tác tuần tra, kiểm soát an ninh của lực lượng chức năng Lào ở các cửa khẩu cũng như khu vực đường mòn lối mở gặp rất nhiều khó khăn. Vì vậy, nhiều nhóm đối tượng buôn bán, vận chuyển chất ma túy đã lợi dụng khu vực biên giới để hoạt động và tổ chức các đường dây ma túy xuyên quốc gia.

Ngoài ra, khu vực Tam giác Vàng - nổi tiếng giữa biên giới 3 nước Myanmar, Lào và Thái Lan là nơi sản xuất ma túy tổng hợp lớn trên thế giới. Theo thống kê của Văn phòng Ma túy và Tội phạm Liên Hợp Quốc (UNODC), khu vực này là nơi sản xuất heroin nhiều thứ hai thế giới, chỉ sau Afghanistan.

Cùng với đó, lợi nhuận khổng lồ từ việc buôn bán ma túy cũng khiến cho những tên tội phạm giờ đây hung hãn và manh động hơn, chúng được trang bị công nghệ tối tân, thậm chí còn sử dụng cả vũ khí nóng để chống trả lại lực lượng an ninh của Lào.

Tuyên chiến với ma túy dưới mọi hình thức

Trước tình hình trên, Chính phủ Lào đã coi ma túy là vấn đề cấp bách trong xã hội, cần được giải quyết một cách nhanh chóng. Chính vì vậy, Quốc hội Lào đã thông qua Chương trình quốc gia về giải quyết vấn đề ma túy theo đề nghị của Chính phủ Lào.

Phát biểu tại kỳ hợp bất thường thứ nhất, Quốc hội khóa IX của Lào diễn ra vào đầu tháng 8 vừa qua, Thượng tướng Vilay Lakhamphong, Bộ trưởng Bộ An ninh Lào đã tuyên chiến với ma túy dưới mọi hình thức; tập trung mọi lực lượng, nguồn lực để giải quyết vấn đề quan trọng, cần thiết, cấp bách của đất nước đã tồn tại trong nhiều năm qua; xác định thời gian để xử lý vấn đề ma túy; coi công tác giải quyết ma túy là nhiệm vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm của toàn xã hội.

Thượng tướng Vilay Lakhamphong cho rằng: "Ma túy đã lan rộng từ thành thị tới nông thôn ở nhiều mức độ khác nhau dẫn đến xuất hiện nhiều loại tội phạm và trở thành nỗi lo của toàn xã hội. Số vụ án, tội phạm liên quan đến ma túy đang gia tăng; việc vận chuyển ma túy với nhiều hình thức ngày càng tinh vi, mang tính chất đồng bọn, buôn bán theo đường dây cả ở trong và ngoài nước. Ngoài ra, tội phạm ma túy còn sử dụng các phương tiện hiện đại, mang theo vũ khí để chống trả lại lực lượng chức năng khi bị truy quét".

Theo đó, Chương trình quốc gia về giải quyết vấn đề ma túy của Lào được dựa trên 3 nguyên tắc là: nghiêm túc, trong sạch và chuyên nghiệp. Cùng với đó là tập trung vào 6 nhiệm vụ trọng tâm, nâng cao nhận thức trong toàn xã hội bằng việc tuyên truyền về tác hại của ma túy; ban hành, sửa đổi luật, văn bản quy phạm pháp luật về ma túy; củng cố bộ máy tổ chức, nâng cao năng lực nhiệm vụ chính trị cho cơ quan điều tra, tòa án, viện kiểm sát, thi hành án và các thành phần liên quan về giải quyết vấn đề ma túy; nâng cao hiệu quả công tác quản lý, chỉ đạo trong tổ chức thực hiện toàn diện về giải quyết vấn đề ma túy; tăng cường nhiệm vụ chính trị cho các cấp để lãnh đạo, chỉ đạo trong khuôn khổ trách nhiệm của mình; tăng cường hợp tác quốc tế về giải quyết vấn đề ma túy.

Bóc gỡ, triệt phá thành công nhiều chuyên án trọng điểm

Thời gian qua, nhờ thực hiện các giải pháp đồng bộ, sự nỗ lực của các cấp, các ngành, các địa phương, sự hưởng ứng, tham gia của người dân và sự quan tâm, giúp đỡ của các tổ chức quốc tế, công tác phòng, chống ma túy tại Lào đã đạt được những kết quả quan trọng.

Chính phủ Lào, đặc biệt là Bộ An ninh Lào và các ban ngành liên quan đã tập trung triển khai các chuyên án tại các khu vực trọng điểm để có thể trấn áp các nhóm buôn lậu ma túy như tại tỉnh Bokeo, tỉnh Khammouane, tỉnh Luang Prabang.

Báo cáo kết quả sau 3 tháng triển khai Chương trình quốc gia trước kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa IX của Lào diễn ra vừa qua, Thủ tướng Lào Phankham Viphavanh nhấn mạnh: "Chính phủ đã đạt được tiến độ tích cực sau khi tập trung triển khai Chương trình quốc gia về ma túy, nhất là ngăn chặn được nhiều mang lưới buôn bán, vận chuyển xuyên quốc gia; triệt phá các cơ sở sản xuất, phân phối và thu giữ lượng lớn ma túy. Bước đầu đã tạo dựng niềm tin của người dân trong xã hội".

Theo thống kê, kể từ khi thực hiện Chương trình quốc gia về giải quyết vấn đề ma túy từ tháng 8/2021 đến nay, Lào đã bóc gỡ, triệt phá các cơ sở sản xuất, mạng lưới vận chuyển, phân phối, triệt phá được 1.106 vụ buôn bán và sử dụng trái phép chất ma túy, bắt 1.562 đối tượng, thu giữ 101.586.361 viên ma túy tổng hợp có trọng lượng 10,158 tấn. Ngoài ra, còn thu giữ lượng lớn ma túy khác như ma túy đá, heroin và thuốc phiện.

Vấn đề tệ nạn ma túy vẫn diễn biến phức tạp và luôn gây ra các hậu quả nghiêm trọng. Điều này đòi hỏi Lào cần tiếp tục có các giải pháp đồng bộ, phù hợp với tình hình thực tiễn, nhất là trong công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm ma túy còn đang kéo dài. Ngoài ra, trong thời gian tới, Lào cũng phải tập trung vào công tác tổ chức cai nghiện, phục hồi sức khỏe, tạo việc làm, cơ hội hòa nhập cộng đồng cho người nghiện ma túy./.

Trần Tuấn - Đặng Thùy/VOV-Vientiane