Bầu cử tổng thống ở Hàn Quốc là sự kiện được cả trong lẫn ngoài khu vực Đông Bắc Á quan tâm theo dõi và đánh giá bởi tổng thống nắm thực quyền ở Hàn Quốc và chính sách đối ngoại, đối nội của tổng thống mới động chạm tới những mối quan hệ đối ngoại và chính trị an ninh đặc biệt nhạy cảm và phức tạp của nước này với Triều Tiên, Trung Quốc, Nhật Bản và Mỹ.

Người đắc cử trong cuộc bầu cử tổng thống vừa qua ở Hàn Quốc và trở thành người kế nhiệm tổng thống Moon Jae-in là ứng cử viên tổng thống của phe đối lập Yoon Suk Yeol. Người này thắng cử với mức độ chênh lệch tỷ lệ phiếu bầu chỉ có 0,8% so với ứng cử viên tổng thống Lee Jae Myung của Đảng Dân chủ vốn là phe cánh chính trị của ông Moon Jae-in. Qua đó có thể thấy nội bộ chính trường và xã hội ở đất nước này hiện phân bè chia phái rõ rệt như thế nào và trên chính trường cũng như trong nội bộ xã hội không xuất hiện nhu cầu, đòi hỏi cấp thiết về thay đổi căn bản chính sách đối nội và đối ngoại.

Ông Moon Jae-in có nhiệm kỳ cầm quyền khá thành công. Nhưng ứng cử viên tổng thống thuộc phe cầm quyền vẫn bị thất cử bởi một trong những nguyên nhân là một vài cộng sự của ông Moon Jae-in và một số chức sắc trong đảng cầm quyền bị dính líu vào tai tiếng và bê bối về tham nhũng và lạm dụng quyền lực. Ngoài việc tránh vết xe đổ này ra, vị tổng thống mới chắc không cần phải vội vã điều chỉnh hay thay đổi cơ bản chính sách đối nội của người tiền nhiệm.

Nhưng về đối ngoại thì vị tổng thống mới chắc sẽ theo đuổi quan điểm chính sách mới. Ông Yoon Suk Yeol mới chỉ tham gia hoạt động chính tri từ hơn một năm nay nhưng khi vận động tranh cử đã không giấu giếm sự khác biệt quan điểm so với tổng thống đương nhiệm về 4 đối tác quan trọng nhất xưa nay đối với Hàn Quốc là Mỹ, Nhật Bản, Triều Tiên và Trung Quốc.

Mối quan hệ giữa Hàn Quốc và Mỹ trong thời chính quyền hiện tại ở Mỹ thực chất rất tốt đẹp. Cùng với Nhật Bản, Hàn Quốc là đồng minh quân sự chiến lược truyền thống của Mỹ và Mỹ đảm bảo an ninh cho Hàn Quốc kể từ sau khi có ngừng chiến trên bán đảo Triều Tiên. Ông Yoon Suk Yeol chủ trương thúc đẩy mối quan hệ song phương này còn mạnh mẽ hơn và tin cậy hơn ông Moon Jae-in. Cho nên chính quyền của tổng thống Joe Biden ở Mỹ chắc chắn rất hài lòng về việc ông Yoon Suk Yeol đắc cử tổng thống ở Hàn Quốc.

Nhật Bản cùng trong liên minh quân sự với Mỹ nhưng quan hệ của Hàn Quốc với Nhật Bản lại phức tạp do vướng mắc trong lịch sử. Quan điểm, thái độ của ông Yoon Suk Yeol đối với Nhật Bản không ôn hòa như ông Moon Jae-in trong những khúc mắc lịch sử nhưng cũng không quá gay gắt bởi người này dù là người mới trên chính trường vẫn ý thức được rằng trong mọi tình thế, Hàn Quốc vẫn cần cả Nhật Bản làm đồng minh quân sự và đối tác chiến lược để đối phó Triều Tiên và Trung Quốc ở khu vực Đông Bắc Á.

Ông Yoon Suk Yeol sẽ khác người tiền nhiệm trong chính sách đối với Trung Quốc và Triều Tiên. Vị tổng thống mới này do thiên lệch hẳn về Mỹ nên sẽ không cân bằng giữa Mỹ và Trung Quốc như ông Moon Jae-in. Mối quan hệ của Hàn Quốc với Trung Quốc vì thế sẽ bị thách thức và thử thách hơn trước rất đáng kể. Đối với Triều Tiên, ông Moon Suk Yeol cho biết sẽ cứng rắn chứ không ôn hòa, sẵn sàng đối thoại theo phương châm "Hoà bình nhờ sức mạnh". Người này vốn phê phán chính sách của ông Moon Jae-in đối với Trung Quốc và Triều Tiên nên bây giờ sẽ phải xử lý quan hệ của Hàn Quốc với hai nước này theo cách khác nhưng chưa bộc lộ cụ thể. Điều hiện có thể chắc chắn được là việc ông Yoon Suk Yeol lên cầm quyền ở Hàn Quốc sẽ làm thay đổi cục diện quan hệ và diễn biến chính trị an ninh ở khu vực Đông Bắc Á./.

Hoàng Lan