Nước Mỹ bị chấn động mạnh về chính trị nội bộ và tư pháp khi lần đầu tiên kể từ trước đến nay có một cựu tổng thống bị Cục điều tra liên bang (FBI) lục soát tư dinh. Chuyện này xảy ra đối với cựu tổng thống Mỹ Donald Trump và lại vào thời điểm không đầy 3 tháng trước cuộc bầu cử quốc hội giữa nhiệm kỳ ở Mỹ. FBI khám xét tư dinh của cựu tổng thống là chuyện xưa nay chưa từng có ở nước Mỹ và lục soát tư nhân của ông Trump thì vụ việc càng thêm nhạy cảm và dễ bùng nổ về chính trị nội bộ ở nước Mỹ bởi cho tới tận bây giờ ông Trump vẫn không chịu công nhận đã thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống hồi đầu tháng 11/2020. Người này mập mờ khả năng ra ứng cử thêm lần nữa cho cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2024 tới ở nước Mỹ. Cho dù không còn được tiếp tục cầm quyền, ông Trump vẫn duy trì được ảnh hưởng chi phối Đảng Cộng hoà, vẫn đóng vai trò rất quyết định tới chuyện nhân sự của đảng này cho cả cuộc bầu cử quốc hội giữa nhiệm kỳ sắp tới và cho cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2024 ở nước Mỹ. Khám xét tư dinh của ông Trump như thế, Bộ tư pháp Mỹ và FBI động chạm không những chỉ trực tiếp tới ông Trump mà còn gián tiếp tới cả Đảng Cộng hoà.

Cứ theo những gì được Bộ Tư pháp Mỹ giải thích và FBI công bố thì lý do khiến FBI lục soát tư dinh của ông Trump là nghi ngờ ông Trump đã đem theo cả tài liệu tuyệt mật khi buộc phải rời Nhà Trắng nhường chỗ cho tổng thống đắc cử Joe Biden thuộc Đảng Dân chủ. Luật pháp Mỹ quy định tất cả mọi tài liệu liên quan đến nhiệm kỳ cầm quyền của tổng thống phải được giao nộp cho cơ quan lưu trữ quốc gia. Ông Trump không thực hiện nghiêm chỉnh quy định này và rồi đã bị cơ quan lưu trữ quốc gia ép phải giao nộp lại 25 thùng tài liệu. FBI nghi ngờ ông Trump giữ riêng cả tài liệu tình báo tuyệt mật, tức là vi phạm luật về tình báo và gián điệp ở Mỹ, nên mới tiến hành vụ lục soát tư dinh này. Ông Trump phản ứng rất gay gắt và giới chức sắc trong Đảng Cộng hoà cũng lên án mạnh mẽ vụ lục soát này. Ông Trump cáo buộc chính quyền của ông Biden công cụ hoá FBI để tiến hành truy sát ông Trump về chính trị với mục đích ngăn cản ông Trump ra ứng cử tổng thống lần nữa.

Chắc chắn phải có nguyên do rất xác đáng thì FBI mới làm chuyện xưa nay chưa từng thấy ở nước Mỹ như thế. Lệnh khám xét tư dinh của ông Trump được đích thân Bộ trưởng Tư pháp Mỹ ký và được một vị thẩm phán liên bang phê duyệt. FBI cho biết trong số các tài liệu lấy đi từ vụ lục soát tư dinh của ông Trump có 12 tài liệu tuyệt mật. Nếu những chứng cứ này đủ để xác nhận ông Trump đã vi phạm luật về tình báo và gián điệp thì khung hình phạt áp dụng là tù ít nhất 3 năm và cấm đảm trách bất cứ cương vị quyền lực nhà nước nào.

Hệ luỵ của vụ lục soát vì thế rất lớn. Nó có thể làm tiêu tan mộng ước của ông Trump về tái ứng cử tổng thống vào năm 2024 với kỳ vọng trở lại quyền lực. Nó giúp ông Trump bằng cách làm rùm beng biện luận mình là nạn nhân của sự truy sát chính trị ở nước Mỹ để xiết chặt sự kiểm soát Đảng Cộng hoà và kích động những lực lượng chính trị và cử tri vẫn trung thành với mình gia tăng hành động phản đối và chống đối Đảng Dân chủ, chính quyền hiện tại và cá nhân ông Biden. Vụ việc này làm cho sự phân rẽ giữa Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hoà trên chính trường cũng như giữa phe ủng hộ và phía không ủng hộ ông Trump trong xã hội nước Mỹ thêm trầm trọng. Nguy cơ xảy ra những hành động bạo lực và thái quá ở Mỹ thêm gia tăng. Kết cục cuối cùng của cuộc bầu cử quốc hội giữa nhiệm kỳ sắp tới ở nước Mỹ trở nên thêm bất định./.

Hoàng Lan