Sau nhiều năm im ắng, chuyện rò rỉ tài liệu mật của Mỹ bất ngờ lặp lại và lần này khác hẳn những lần trước đấy. Dù vậy, hệ lụy của vụ việc lại rất có thể không kém phần nguy hại đối với Mỹ so với những lần rò rỉ tài liệu mật trước đấy. 

Ở lần này, số lượng tài liệu mật bị rò rỉ không nhiều và gần như chỉ là những bức ảnh chụp lại. Điều này tạo cảm nhận rằng số tài liệu mật này chỉ bị lọt ra ngoài một cách tình cờ chứ không bị cá nhân hay tổ chức hoặc quốc gia nào chủ mưu khui ra. Lối đường những tài liệu mật này bị rò rỉ loằng ngoằng đến mức giúp khẳng định điều trên. Chúng không được tung thẳng cho giới truyền thông như những lần trước mà thông qua một vài nền tảng khác nhau về trò chơi điện tử và trao đổi hình ảnh, thông tin không mấy phổ cập trên mạng internet.

Nhưng chúng lại đặc biệt và độc đáo ở tính thời sự của chúng. Chúng đều rất mới và đều có nội dung đề cập đến những chuyện chính trị  thế giới thời sự như cuộc chiến ở Ukraine giữa Nga và Ukraine, vấn đề hạt nhân và tên lửa của Iran và Triều Tiên, về một số đồng minh của Mỹ. Chúng đều là tài liệu mật của các cơ quan tình báo và tình báo quân sự của Mỹ. Nếu những tài liệu này là thật - và nhiều khả năng chúng thực sự là thật - thì Mỹ và các đồng minh của Mỹ có tên trong những tài liệu ấy đều rất khó xử với nhau và với thế giới bên ngoài. Đến nay, cho dù tính xác thực của những tài liệu này chưa được kiểm chứng, một số đồng minh của Mỹ đã biểu lộ thái độ không hài lòng với Mỹ. Chỉ có Nga được lợi nhiều nhất. Tất cả những kết quả truy xét tìm ra tài liệu mật bị rò rỉ như thế nào cho tới nay đều không củng cố mọi đồn thổi và ngờ vực về Nga là thủ phạm hay đứng ở phía sau vụ rò rỉ tài liệu mật lần này. Những thông tin quân sự trong các tài liệu mật này đều có thể được Nga tận dụng và khai thác tác dụng phục vụ đắc lực cho cả cuộc chiến hiện tại dai dẳng ở Ukraine lẫn cho xử lý mối quan hệ hiện rất căng thẳng, phức tạp và nhạy cảm giữa Nga với Mỹ và các nước khác trong khối phương Tây.

Trong những tài liệu mật này, Mỹ đánh giá về thực lực quân sự của Ukraine không lạc quan như Mỹ và đồng minh vẫn biểu lộ công khai ra bên ngoài từ trước tới nay. Những tài liệu mật này cho thấy Mỹ và đồng minh can thiệp trực tiếp vào cuộc chiến ở Ukraine thông qua hậu thuẫn Ukraine sâu rộng và mạnh mẽ hơn rất nhiều so với mức độ phe này vẫn thường quả quyết cho tới nay.

Vì thế, Mỹ và đồng minh hậu thuẫn Ukraine sẽ rất khó khăn và khó xử trong việc biện minh cho không ít hành động lâu nay liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine. Việc Mỹ thu thập thông tin tình báo và đánh giá về đồng minh cũng như đối tác và đối thủ bị lộ ra ngoài như thế buộc các đồng minh, đối tác và đối thủ phải nhanh chóng thay đổi chiến lược, chiến thuật và chính sách, phải thận trọng và cảnh giác hơn với Mỹ.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho biết sẽ "lật từng viên gạch" để điều tra vụ việc. Việc điều tra và truy vết sẽ rất khó khăn bởi mức độ quanh co của lối đường rò rỉ tài liệu mật nói trên. Cho dù thủ phạm có là ai và đã hành động với động cơ nào vì mục đích gì thì những tài liệu mật mới rò rỉ kia đều giúp cho thế giới bên ngoài có được nhận thức đầy đủ hơn về Mỹ cũng như về chính sách của Mỹ đối với đồng minh, đối tác và đối thủ, đặc biệt về những kịch bản diễn biến tình hình chiến sự ở Ukraine và về hành động quân sự của Ukraine, Mỹ và đồng minh ở Ukraine. Cho dù những tài liệu kia thật giả đến đâu thì sự rò rỉ tài liệu mật đủ để gây bất lợi cho chính quyền của Tổng thống Joe Biden ở Mỹ./.

Hoàng Lan