Chủ định đã được thổ lộ xa gần nhiều lần từ cách đây khá lâu nhưng quyết định chính thức thì bây giờ mới được tổng thống Mỹ Joe Biden đưa ra: Ông Biden tuyên bố tái ứng cử cho cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2024 ở nước Mỹ.
Ở phía phe Đảng Cộng hòa, cựu tổng thống Donald Trump là nhân vật đầu tiên nhảy vào cuộc đua giành sự đề cử của Đảng Cộng hòa cho cuộc bầu cử tổng thống tới. Kết quả các cuộc thăm dò dư luận ở Mỹ đều cho thấy ông Trump hiện là ứng cử viên sáng giá hơn cả ở phe Đảng Cộng hòa. Không ai ở Mỹ có thể đoán bắt diễn biến tới đây sẽ như thế nào bởi còn không ít vị nuôi tham vọng và có ý định ứng cử chưa chính thức xuất đầu lộ diện và ông Trump vướng víu vào không ít vụ kiện tụng trước tòa án. Ông Trump có được nhiều khả năng nhưng không chắc chắn hoàn toàn sẽ được Đảng Cộng hòa đề cử làm ứng cử viên tổng thống chính thức của phe cánh này.
Ông Biden có điểm xuất phát thuận lợi hơn khi ra tranh cử tổng thống Mỹ lần thứ hai. Thông lệ chính trị xưa nay ở Mỹ là phe cầm quyền luôn dành cho tổng thống đương nhiệm sự hậu thuẫn và ưu tiên cần thiết nếu như người này quyết định tái ứng cử. Từ giác độ hiện tại mà dự đoán thì nhiều khả năng cuộc bầu cử tổng thống ở nước Mỹ vào đầu tháng 11 năm tới sẽ là cuộc thư hùng giữa ông Biden và ông Trump, lặp lại cặp đôi đối địch ở cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 nhưng với cục diện đảo ngược. Năm 2020, ông Trump là tổng thống đương nhiệm. Năm 2024, ông Biden là tổng thống đương nhiệm.
Hiện tại, ở bên trong cũng như bên ngoài nước Mỹ, gần như ai ai cũng cho rằng nếu lặp lại cuộc đấu giữa ông Biden và ông Trump thì phần thắng sẽ thuộc về ông Biden. Ông Biden và ông Trump đều cao tuổi đến mức mấy năm tuổi chênh lệch giữa hai người này không đưa lại lợi hẳn cho ai và gây ra bất lợi hẳn cho ai. Cả hai người hiện đều không có được mức độ tín nhiệm cao trong dân Mỹ nhưng ông Biden được dân Mỹ tín nhiệm cao hơn ông Trump. Ông Biden chưa kết thúc nhiệm kỳ cầm quyền đầu tiên, nhưng những gì ông Biden đã đạt được trong thời gian cầm quyền đến nay đã đủ để cho thấy ông Biden có được nhiệm kỳ cầm quyền thành công hơn hẳn ông Trump. Ngoài ra, lợi thế của người đương nhiệm cầm quyền cũng tạo ra cho ông Biden nhiều thuận lợi tạo ưu thế so với ông Trump.
Phe Đảng Dân chủ ủng hộ ông Biden tái ứng cử tổng thống Mỹ vì cho rằng chỉ ông Biden mới có thể đánh bại ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống tới như đã chứng tỏ ở lần bầu cử tổng thống trước. Những thế mạnh nổi bật của ông Biden so với ông Trump là sự dày dạn kinh nghiệm chính trường, quan điểm chính sách ôn hòa, tính cách dễ đáng được tin cậy, hiện thân cho tính thận trọng, chắc chắn và tỉnh táo về chính trị đối nội cũng như đối ngoại. Đối với cử tri Mỹ, so sánh giữa ông Trump và ông Biden thì ông Biden được nhìn nhận là cái tốt hơn trong hai cái tốt hoặc cái ít xấu hơn trong hai cái xấu. Rủi ro tiềm tàng lớn nhất đối với ông Biden và phe Đảng Dân chủ là phía Đảng Cộng hòa không đề cử ông Trump mà lựa chọn gương mặt mới, trẻ tuổi hơn ông Biden và ông Trump làm ứng cử viên tổng thống chính thức của phe đảng này.
Việc cả hai đấu thủ ở lần bầu cử tổng thống trước đều tái ứng cử và rất có thể lại đấu trận chung kết nữa với nhau cho thấy nước Mỹ tiếp tục lún sâu trong tình trang bị phân rẽ sâu sắc về chính trị và xã hội nội bộ. Ông Biden không khắc phục nổi tình trạng này ở nhiệm kỳ cầm quyền đầu tiên. Nếu ông Trump lần này đắc cử thì tình trạng ấy sẽ không chấm dứt mà còn thêm nghiêm trọng. Nước Mỹ vẫn tiếp tục phải bận rộn với chính mình và tự làm suy yếu chính mình trên không ít phương diện./.
Hoàng Lan