Sầu riêng, loại trái cây đặc trưng của Đông Nam Á, đang rất được ưa chuộng tại thị trường Trung Quốc, đặc biệt trong năm 2023. Không chỉ là loại trái cây bổ dưỡng, sầu riêng còn được xem là loại quả “sang trọng”, có thể được dùng làm quà quý tặng bạn bè, người thân, nhất là vào dịp lễ Tết.

Sầu riêng - món quà quý mỗi dịp lễ, Tết

Sầu riêng đã được biết đến và yêu thích ở Trung Quốc từ xa xưa. Đối với người dân nước này, sầu riêng không chỉ là một loại trái cây, mà còn là biểu tượng của sự sang trọng và bữa tiệc của vị giác. Có tài liệu của Trung Quốc cho rằng, theo nghiên cứu của các nhà khảo cổ học, sầu riêng du nhập vào nước này từ hàng nghìn năm trước trong thời Xuân Thu Chiến Quốc qua thương lái các nước Đông Nam Á.Thời xa xưa, sầu riêng là loại trái cây quý hiếm chỉ có hoàng tộc mới được thưởng thức. Là mỹ vị dành cho các bậc đế vương, sầu riêng cũng được coi là biểu tượng của sự quyền quý và cao sang, chỉ được dùng trong những dịp trọng đại như cúng tế, khánh điển, tượng trưng cho bội thu và hạnh phúc.

Ngày nay, sầu riêng vẫn là một loại quả cao cấp và là món quà quý vào mỗi dịp quan trọng, kể cả trong đám cưới hay mỗi khi Tết đến Xuân về.

Tết Nguyên đán năm 2022 khi dịch Covid-19 vẫn hoành hành ở Trung Quốc, người dân được kêu gọi ăn Tết tại chỗ, nhu cầu gửi quà Tết cho người thân, bạn bè khi đó tăng mạnh. Dữ liệu của mạng thương mại điện tử cộng đồng Meituan Select cho thấy, đơn đặt hàng trái cây, hoa và cây ở thành phố Hàng Châu đã tăng vọt trước Tết. Trong đó, hộp quà Tết, hoa và trái cây tươi là những sản phẩm bán chạy nhất. Trong các mặt hàng trái cây tươi, sầu riêng và cherry được người tiêu dùng ưa chuộng hơn cả, với doanh số tăng đột biến 845% và 551% so với một tháng trước đó.

Chia sẻ về điều này, ông Đàm Bản Thành (Tan Bencheng), Viện trưởng Học viện Nghiên cứu dưỡng sinh Bành Tổ có trụ sở ở Thượng Hải, cho biết: trước kia khi thăm viếng, tặng quà người thân, bạn bè, người dân Trung Quốc thường có thói quen tặng rượu và thuốc. Tuy nhiên, do uống rượu, hút thuốc nhiều có hại cho sức khỏe, nên nhiều người đã chuyển sang tặng trái cây, trong đó sầu riêng - loại quả đắt tiền và tốt cho sức khỏe - là sự lựa chọn hàng đầu. “Giờ đây, những lúc đi thăm hỏi người thân, bạn bè, tặng sầu riêng đã trở thành mốt thời thượng và một kiểu thị hiếu” - ông nhấn mạnh.

Vì sao và những ai ở Trung Quốcthích ăn sầu riêng?

Hàm lượng dinh dưỡng cao là một trong những lý do khiến người Trung Quốc ưa chuộng sầu riêng. Chuyên gia dinh dưỡng Đàm Bản Thành tiếp lời: “Ở Quảng Đông, Quảng Tây, phụ nữ có phong tục hầm gà với sầu riêng trong thời gian ở cữ. Giờ đây, cùng với sự phát triển của kinh tế, mọi người đã quan tâm đến dưỡng sinh và sức khỏe nhiều hơn, nên sầu riêng đã thâm nhập từ Nam đến Bắc, thậm chí cả vùng Đông Bắc Trung Quốc. Mọi người đều biết về giá trị dinh dưỡng của sầu riêng. Nó tốt cho mọi lứa tuổi, vừa có thể bồi bổ khí huyết cho phụ nữ, bổ thận cho nam giới, vừa có thể chống lão hóa và nâng cao khả năng miễn dịch cho người già. Hơn nữa, nó thực sự rất ngon. Lần đầu tiên ăn có thể thấy mùi hơi lạ, thậm chí khó chịu, nhưng sau khi ăn quen rồi có khi còn bị nghiện. Vài ngày không ăn lại thấy nhớ”.

Theo một khảo sát về tiêu thụ sầu riêng của Viện Nghiên cứu phát triển công nghiệp và tiêu dùng JD và siêu thị JD (JD là tập đoàn thương mại điện tử hàng đầu của Trung Quốc), từ tháng 1-8/2023, doanh số sầu riêng nhập khẩu bán trực tuyến của công ty đã tăng 3,4 lần so với cùng kỳ năm 2019, số lượng thương hiệu tăng hơn 2 lần và số lượng sản phẩm tăng 3,7 lần.

Dữ liệu bán hàng của JD.com cũng cho thấy, không chỉ người tiêu dùng ở các thành phố loại 1 thích ăn sầu riêng, các huyện vùng nông thôn ở Trung Quốc cũng đã trở thành nơi có mức tăng trưởng tiêu thụ sầu riêng trực tuyến cao nhất trong năm 2023. Từ tháng 1 - 8/2023, doanh số sầu riêng của khu vực này tăng tới 7,7 lần so với cùng kỳ năm 2019, doanh số ở các thành phố loại 3-5 tăng 3,5 lần, trong khi các thành phố loại 1 và 2 tăng 2,2 lần và 2,5 lần.

Những người trẻ ở các thị trấn nhỏ là lực lượng chính trong tiêu dùng sầu riêng trực tuyến. Người tiêu dùng thế hệ 8X, 9X và 10X đã mua qua mạng 24%, tương đương gần 1/4 tổng lượng sầu riêng trên cả nước Trung Quốc, vượt xa các thành phố loại 1 và 2.

Đáng chú ý, thế hệ 9X là những người mua sầu riêng trực tuyến nhiều nhất, chiếm 46% doanh thu. Nói cách khác, gần một nửa số sầu riêng được mua bởi những người sinh vào những năm 1990. Trong số đó, các bạn nữ 9X chiếm 26% doanh số bán sầu riêng trực tuyến, họ đã mua gần 30% số sầu riêng trên toàn quốc.

Lượng tiêu thụ sầu riêng ngày càng tăng là điều được bà Lưu Vận Điền, Chủ tịch hội đồng quản trị Công ty TNHH Phát triển Công nghệ Yun Tian Liangpin Bắc Kinh xác nhận. “Số người Trung Quốc ăn sầu riêng đang tăng lên hàng năm. Các sản phẩm phái sinh và sầu riêng đông lạnh cũng vậy. Tục ngữ có câu: “Một quả sầu riêng bằng ba con gà”. Giá trị dinh dưỡng của nó rất cao”.

Bà tự nhận mình và nhiều nhân viên trong công ty, cũng như người thân trong gia đình đều là những người “cứ nhìn thấy sầu riêng là không thể rời đi”. Với bà, sầu riêng có vị rất ngon, lại có tác dụng làm đẹp, dưỡng nhan, chống ung thư, kéo dài tuổi thọ, do vậy việc được ăn nhiều sầu riêng đồng nghĩa với chỉ số hạnh phúc cao.

Có doanh nghiệp nhập khẩu ở Trung Quốc nhận định, sầu riêng đã nhanh chóng trở thành loại trái cây nhập khẩu được yêu thích nhất tại nước này, nhưng việc tiêu thụ của người dân dành cho loại trái này dường như vẫn đang bị đánh giá thấp. Với cơn sốt hiện tại, lượng tiêu thụ sầu riêng mỗi năm ở Trung Quốc khả năng sẽ cao gấp đôi hiện nay trong vòng vài năm tới./.

Bích Thuận/VOV-Trung Quốc