Không lâu sau khi lập nên kỷ lục mới về thời gian cầm quyền liên tục, thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo từ chức với lý do sức khoẻ không còn đảm bảo để có thể đưa ra những quyết định cầm quyền đúng đắn.
Quyết định này của ông Abe khiến nhiều người ở trong cũng như ngoài Nhật Bản ngỡ ngàng nhưng thật ra không gây bất ngờ lớn bởi trước đấy đã có những thông tin về việc ông Abe gặp vấn đề gì đấy về sức khoẻ. Quyết định từ chức của ông Abe buộc Đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP) đang cầm quyền ở Nhật Bản phải khởi động quá trình nhanh chóng chọn bầu ra chủ tịch mới của đảng và người này đương nhiên kế nhiệm ông Abe đứng đầu chính phủ. Đảng LDP đặt ra những quy tắc và quy trình bầu chọn chủ tịch đảng khá phức tạp. Vì thế, hiện tại có nhiều ứng cử viên kế nhiệm ông Abe nhưng thật sự khó có thể tiên liệu được ai trong số ấy chắc chắn sẽ được bầu chọn.
Dù ai tới đây kế nhiệm ông Abe đi chăng nữa thì việc ông Abe từ chức cũng vẫn kết thúc một thời kỳ chính trị ở Nhật Bản và một thời kỳ chính trị mới sẽ được mở ra cho đất nước này. Người kế nhiệm ông Abe ở Nhật Bản sẽ tiếp nối quan điểm chính sách cầm quyền của ông Abe nhưng chỉ một phần và có chọn lọc chứ không phải tất cả, phần vì người nào cầm quyền thì cũng đều có thời riêng và sớm muộn thì rồi cũng phải có quan điểm đường lối chính sách cầm quyền riêng.
Năm 2006, ông Abe trở thành thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử Nhật Bản. Nhưng không đầy một năm sau, ông Abe từ chức, trên danh nghĩa chính thức là với lý do sức khoẻ nhưng trong thực chất nhiều khả năng bởi không còn được đảng LDP hậu thuẫn nữa. Sáu năm sau, ông Abe trở lại cầm quyền trong vị thế hoàn toàn khác và kiểm soát được đảng LDP từ đó đến nay, gây dựng nên vị thế quyền lực trong đảng cầm quyền cũng như trên chính trường Nhật Bản không ai có thể thách thức được. Lần từ chức này của ông Abe thật sự vì lý do sức khoẻ.
Chỉ riêng việc lập nên kỷ lục mới về thời gian cầm quyền liên tục cũng đủ để cho thấy không thể có chuyện ông Abe cầm quyền không thành công gì mà lại có thể yên ổn tại vị thời gian dài đến như vậy. Với đường lối chính sách riêng về lãi suất tiền tệ thấp, tăng chi tiêu của nhà nước, kích cầu đi cùng với các cuộc cải cách cơ cấu kinh tế và xã hội mà bên ngoài khái quát lại thành chủ thuyết đặt cho biệt danh Abenomics theo tên gọi của ông Abe, vị thủ tướng này đã vận dụng phương cách riêng để đưa Nhật Bản thoát ra khỏi tình trạng giảm phát dai dẳng từ hơn một thập kỷ, dần khôi phục tăng trưởng kinh tế. Hệ lụy của Abenomics là mức độ vay nợ công rất cao và lãi suất chủ đạo thấp đến mức gần như không thể thấp hơn được nữa nên về lâu dài sẽ rất khó khăn có được những biện pháp chính sách điều tiết kinh tế vĩ mô và chính sách tiền tệ hiệu quả. Nhưng ở thời ông Abe cầm quyền, cái giá ấy cần thiết phải trả đối với Nhật Bản để thoát ra khỏi tình trạng khủng hoảng về tăng trưởng kinh tế và xã hội kéo dài. Chủ thuyết Abenomics tuy không hoàn chỉnh nhưng rõ ràng là cần thiết và thích hợp cho đất nước này trong thời gian qua.
Ông Abe khôn khéo xử lý quan hệ của Nhật Bản với các đối tác quan trọng nhất về chính trị an ninh của Nhật Bản là Mỹ, Trung Quốc, Nga và Hàn Quốc, đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ hợp tác của Nhật Bản với các đối tác khác trên thế giới, đặc biệt với EU, với ASEAN và các nước trong khu vực Đông Nam Á và Nam Á. Người này tỏ quan điểm thái độ cứng rắn trong những chuyện mắc mớ với Trung Quốc. Ông Abe mở cửa Nhật Bản cho lao động người nước ngoài và du khách nước ngoài. Điều đặc biệt là ông Abe theo đuổi mục tiêu gây dựng cho Nhật Bản vai trò và ảnh hưởng chính trị châu lục và thế giới. Khi rời bỏ quyền lực, ông Abe chưa thành công với việc sửa đổi hoặc thay đổi hiến pháp hiện hành, nhưng để lại cho người kế nhiệm điểm xuất phát thuận lợi hơn rất nhiều./.
Hoàng Lan