Nhân rộng phong trào sử dụng túi gói thân thiện với môi trường

 Túi nilon có nguồn gốc từ nguyên liệu polieste khó phân hủy. Tuy nhiên, với giá thành rẻ, tiện lợi, đa dạng kích cỡ, mẫu mã và màu sắc, việc sử dụng túi nilon đã trở thành thói quen của người bán hàng. Túi nilon xuất hiện ở khắp nơi, từ chợ cho đến siêu thị, cửa hàng tiện lợi, từ cửa hàng bán lẻ cho đến khu trung tâm thương mại, mua sắm lớn.

Khi hỏi người tiêu dùng có biết về tác hại của túi nilon đối với môi trường, chúng tôi đều nhận được câu trả lời “có”. Tuy nhiên, rất nhiều người bỏ qua và mặc nhiên dùng túi nilon như một vật dụng khó có thể từ bỏ hoặc thay thế, bởi rất nhiều lý do. Chị Hoàng Thị Lý, tiểu thương tại chợ Thành Công, Hà Nội chia sẻ: “Tôi cũng như các hộ buôn bán khác ở chợ thực sự không quan tâm đến túi giấy, túi vải thân thiện với môi trường mà chỉ cần loại nào rẻ tiền thì dùng. Hơn nữa muốn mua túi nilon thân thiện môi trường, chúng tôi cũng không biết mua ở đâu”.

          Trước những báo động về nạn rác thải túi nilon gây hại cho môi trường, nhiều hệ thống siêu thị lớn tại Việt Nam đã chung tay thay đổi thói quen sử dụng túi nilon. Các tấm lá chuối xanh mướt gói rau đang được nhiều siêu thị áp dụng thay thế cho những chiếc túi nilon như thường lệ. Lấy nguồn cảm hứng dùng lá chuối tươi gói thực phẩm từ một siêu thị ở Thái Lan, một loạt hệ thống siêu thị Co.opmart, Big C, Lottemart... đều bắt đầu áp dụng hình thức gói hàng thân thiện này. Đại diện các nhà bán lẻ cho biết, họ đang thử nghiệm và từng bước nhân rộng việc gói những loại rau, củ, quả bằng lá chuối tươi như một cách bảo vệ môi trường, tăng cường sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường. Và những kệ hàng thử nghiệm mới mẻ này đã gây được ấn tượng đối với người tiêu dùng.

Chị Nguyễn Lan Anh sống tại Mỹ Đình, Hà Nội cho biết: “Bình thường mỗi khi đi chợ hay mua sắm vật dụng sinh hoạt hằng ngày thì người bán vẫn dùng túi nilon đựng đồ cho khách hàng. Hiện nay, tôi thấy việc túi nilon thải ra môi trường quá nhiều, nên việc giảm thiểu túi nilon thay bằng túi vải, túi giấy… là cần thiết”.

Là khách mua hàng tại BigC Hà Nội, chị Mỹ Dung rất yên tâm khi thấy các loại rau, củ ở đây được bọc và gói bằng lá chuối tự nhiên. “Tôi thấy việc sử dụng lá chuối bọc rau không những thân thiện với môi trường mà còn tăng tính thẩm mỹ cho sản phẩm. Thậm chí lúc đầu tôi còn nghĩ họ bọc lá chuối để tăng thêm tính hấp dẫn thu hút khách hàng. Giờ tôi thấy hoạt động này rất đúng với phương châm “tiêu dùng xanh” và tôi hoàn toàn ủng hộ”, chị Mỹ Dung cho hay.

Thúc đẩy hệ thống phân phối hàng hóa xanh, bền vững

Theo thống kê của Liên hiệp quốc, mỗi năm có khoảng 5.000 tỷ túi nilon được sử dụng trên toàn thế giới và có khoảng 13 triệu tấn nhựa từ loại túi này được thải ra môi trường. Điều này không những làm ô nhiễm môi trường mà còn tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Đưa ra giải pháp để từ bỏ túi nilon tại Việt Nam, ông Vũ Vinh Phú, Chuyên gia thương mại nêu quan điểm: “Làm sao để giá thành túi nilon sạch, có thể tiêu hủy được trong thời gian ngắn, thân thiện với môi trường phải rẻ hơn túi nilon thường. Khi đó không cần hô hào, người dân cũng chủ động từ bỏ túi nilon thường… Hiện nay nilon bẩn chỉ có giá từ 10.000 - 20.000đ/kg, trong khi nilon sạch đắt gấp 3 lần. Quan điểm của tôi, chúng ta không nên áp dụng biện pháp hành chính mà nên khuyến khích người dân sử dụng túi nilon thân thiện với môi trường”.

Nhằm thúc đẩy xây dựng mô hình phân phối hàng hóa bền vững, Bộ Công Thương đang xây dựng “Dự thảo phát triển thương mại đến năm 2025 tầm nhìn đến năm 2030”. Bà Lê Việt Nga, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương, cho biết, Dự thảo đã được trình lên Chính phủ và chờ phê duyệt trong tháng 4 này. Dự thảo đã đề xuất những giải pháp để phát triển hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng ở chợ khi còn nhiều khó khăn trong việc tuyên truyền các tiểu thương sử dụng các túi nilon thân thiện với môi trường và kinh doanh hàng hóa thân thiện với môi trường.

“Dựa trên những quyết định 76 của Thủ tướng Chính phủ năm 2016 về chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững đến năm 2020, chúng tôi đang đề xuất một chương trình mới sản xuất sạch hơn và tiêu dùng bền vững, trong đó có một hợp phần quan trọng về xây dựng hệ thống phân phối xanh, hệ thống phân phối bền vững… để trình Thủ tướng Chính phủ trong năm 2019”, bà Lê Việt Nga cho hay.

Không chỉ chủ động sử dụng nguồn vật liệu bao gói tự nhiên, thân thiện với môi trường, một số siêu thị còn có kế hoạch thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng sản phẩm tự nhiên. Saigon Co.op đã gửi văn bản khuyến cáo các nhà sản xuất nghiên cứu ứng dụng nguyên vật liệu, bao bì thân thiện với môi trường, tiết giảm tối đa bao bì nhựa và đưa hẳn nội dung này vào tiêu chí ưu tiên để tiếp nhận sản phẩm mới trong năm nay.

Bá Toàn