Đây là lần đầu tiên trong lịch sử LHP, Ban tổ chức trao giải cho một nhà quay phim là nữ giới. Hình ảnh cô gái nhỏ nhắn đứng nhận giải cùng rất nhiều đồng nghiệp là nam giới đã truyền cảm hứng cho những bạn nữ muốn theo đuổi nghề quay phim.

Hãy cho thấy sự khác biệt

Sau khi nhận được giải thưởng, Linh Đan muốn nhắn nhủ điều gì tới các bạn nữ sắp tới sẽ là đồng nghiệp của mình?

Em muốn nhắn nhủ với các bạn nữ theo nghề giống em là đừng cố thay đổi mình để đáp ứng với cách suy nghĩ của số đông, rằng nghề này chỉ dành cho nam giới. Nghĩa là chúng ta không cần phải gồng mình để được công nhận giống như đồng nghiệp nam. Chúng ta hãy cho mọi người thấy sự khác biệt là gì,  chứ không phải đánh mất đi giới tính để được công nhận như một người đàn ông.

Điều chúng ta cần làm là phải kiên trì không bỏ cuộc và có niềm tin vào bản thân mình, bỏ qua những lời bàn tán của mọi người.

Linh Đan từng chia sẻ việc mình đến nhận giải tại LHP Việt Nam lần thứ 23 vì muốn truyền đi thông điệp tích cực cho các bạn nữ đến với nghề quay phim. Vậy ai là người đã truyền cảm hứng để bạn đến với công việc này?

Em đến với công việc này một cách tình cờ. Em đam mê nhiều loại hình nghệ thuật, nhưng quay phim dung hoà tất cả các kỹ năng và các loại hình nghệ thuật để có thể chuyển thể được những gì đang diễn ra, những cảm xúc của mình thành điện ảnh mà khi xem khán giả có thể tin vào. Nói về người phụ nữ truyền cảm hứng thì em rất ngưỡng mộ nữ phi công Amelia Earhart bởi cô là người đầu tiên làm được nhiều thứ mà mọi người tưởng rằng phụ nữ không thể làm.

Gia đình có ủng hộ bạn theo đuổi đam mê?

May mắn là em được gia đình ủng hộ bằng cách tin tưởng cho em được thỏa thích thử sức với nghề. Gia đình chấp nhận việc em không thường xuyên ở nhà, đôi lúc em không thể có mặt ngày lễ hoặc có lúc về nhà với những vết tím đầy người, có chuyến đi sụt đến 5kg. Gia đình chấp nhận tất cả điều đó bằng cách luôn đón nhận em trong bất kỳ tình huống nào.

Hình ảnh luôn đi kèm nội dung

Việc sáng tạo trong quá trình quay và xử lý hình ảnh của Linh Đan thường thiên về nguyên tắc nào: Vẻ đẹp hay là sự chân thực của hình ảnh khi kể chuyện?

Khi xử lý hình ảnh cho một bộ phim, em sẽ cố gắng tìm vẻ đẹp trong sự chân thực. Vẻ đẹp đó không nhất thiết là vẻ đẹp lung linh như mọi người nghĩ, nhưng trong mọi hoàn cảnh và bối cảnh nó đều mang một nét đẹp ẩn dụ nếu bạn tìm nó. Với vẻ đẹp chân thực thì mọi người không chỉ cảm nhận hình ảnh bằng đôi mắt mà còn cảm nhận bằng trái tim.

Từng chia sẻ mình chọn nghề quay phim vì thấy: Hình ảnh kể chuyện hiệu quả hơn câu chữ và lời nói. Vậy khi nào thì hình ảnh chỉ là hình ảnh còn khi nào thì hình ảnh mang được nội dung?

Đối với em, hình ảnh luôn đi kèm với nội dung. Mỗi góc máy đều có sự chủ động của đạo diễn hay DOP (giám đốc hình ảnh). Mọi thứ  đều có sự tính toán, chỉ là ý đồ nó tới đâu và thông điệp muốn gửi gắm là gì. Kể cả khi một hình ảnh được đưa ra chỉ để đẹp thôi nó cũng có nội dung của nó trong tổng thể một bộ phim. 

Nhiều người thắc mắc, không biết cảm xúc của hình ảnh được tạo ra ở lúc quay phim hay là sau khi dàn dựng tác phẩm?

Cảm xúc của hình ảnh phải được cảm nhận từ trước khi quay, bằng ánh sáng và hình thể của nhân vật hay bối cảnh trước khi nó có thể được bổ sung bằng góc máy. Nếu trong hình ảnh không đủ cảm xúc thì phần dựng cũng không thể đẩy tới được. Phần dựng tạo ra thời gian còn những hình ảnh tạo ra không gian để người dựng có thể từ đó đẩy cảm xúc lên. Với em, hình ảnh là để miêu tả cảm xúc của nhân vật, còn phần xử lý dàn dựng là để tạo ra cảm xúc của người xem.

Nhiều người nhận xét, phim Việt Nam ngày càng hướng đến sự chuyên nghiệp. Linh Đan có đồng tình với nhận định này?

Mỗi dự án phim sẽ yêu cầu cách xử lý hình ảnh khác nhau nên việc trau chuốt, lung linh không nhất thiết là cái chuẩn để đánh giá sự chuyên nghiệp. Điện ảnh Việt Nam hiện được trang bị đầy đủ hơn nên chúng ta có nhiều tự do trong sáng tạo. Lúc trước, có khi nghĩ ra nhiều thứ rất hay nhưng bị hạn chế bởi thiết bị hay kinh phí. Bây giờ mọi thứ dễ tiếp cận hơn nên sẽ có nhiều cách để phát huy cách kể chuyện và hình ảnh cho một bộ phim hơn.

Tuy nhiên với sự phát triển rất nhanh của trí tuệ nhân tạo, em cảm giác thời điểm này là một thời điểm khó khăn cho điện ảnh nói riêng và nghệ thuật nói chung. Vì vậy, mọi người đang có xu hướng phá cách, tạo ra những thứ mới hơn để biểu lộ sự nổi loạn trong sáng tạo khi mọi thứ về tương lai đang không chắc chắn, không còn một luật lệ nào nữa. Em thích việc mình có thể tự do hơn trong cách nhìn nhận và trình bày thế giới thông qua điện ảnh.

Theo bạn, tính chuyên nghiệp của điện ảnh Việt Nam còn được thể hiện ở những yếu tố nào nữa?

Thứ chuyên nghiệp nhất của bất cứ ngành nào cũng nằm trong cách vận hành và cách đối xử với những con người trong công việc. Hiện tại, điện ảnh bắt đầu tập trung hơn vào tính nhân đạo trong công việc và quan tâm hơn tới sức khoẻ của mọi người. Đây là hướng đi đúng để hướng tới sự chuyên nghiệp cho điện ảnh Việt Nam.

Dự án mới nhất mà bạn sẽ tham gia trong năm mới 2024 là gì?

Em có vài dự án phim sắp tới sẽ bấm máy nhưng chưa tiết lộ được. Với em, việc được tiếp tục theo đuổi nghề mình yêu thích đã là niềm vui rồi. Đã có rất nhiều lần em nghĩ tới việc từ bỏ công việc này, nhưng khi nhìn lại chặng đường đã qua và nhìn trong tương lai gần, thấy mình còn sống được với đam mê là đã thấy thỏa mãn rồi.

Cảm ơn bạn và chúc bạn thành công với những dự án phim mới!

Vũ Nga thực hiện