Kể từ khi hoạt động mua bán vàng miếng bị siết chặt quản lý, đặc biệt là với việc bán vàng miếng theo giá chỉ định ở Công ty VBĐQ Sài Gòn SJC và Big4 (Agribank, BIDV, Vietcombank, VietinBank), cục diện thị trường vàng đã thay đổi. Trước đây giá vàng nhẫn thường thấp hơn rất nhiều so với vàng miếng, vì tính thanh khoản không cao, có thời điểm, giá vàng nhẫn thấp hơn giá vàng miếng cùng thương hiệu tới xấp xỉ 20 triệu đồng/lượng. Còn trong hơn 2 tháng qua, giá vàng nhẫn liên tiếp tăng và cách đây 1 tuần đã đuổi kịp giá vàng miếng đang được kiểm soát ở mức tăng không đáng kể, điều chưa từng xảy ra trước đây. Theo lý giải của nhiều chuyên gia, do những động thái quản lý nghiêm ngặt của Ngân hàng Nhà nước đối với thị trường vàng miếng, nhà đầu tư đã chuyển hướng sang vàng nhẫn.

Vàng vốn là mặt hàng nhạy cảm với biến động địa chính trị, kinh tế. Xung đột chính trị và quân sự tại Ukraine, Trung Đông cùng tác động từ cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ đang đẩy giá vàng thế giới tăng cao vì nhà đầu tư xem vàng như là nơi trú ẩn an toàn. Nhiều ngân hàng trung ương vẫn tiếp tục mua vàng để tăng dự trữ quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh bất ổn của kinh tế toàn cầu và biến động của các ngoại tệ. Vàng được xem là cấu phần quan trọng và ổn định trong danh mục dự trữ quốc gia.

Đối với thị trường trong nước, những biện pháp cứng rắn trong quản lý cũng là một nhân tố tác động mạnh đến giá vàng. Bởi vậy, trong các kỳ họp Quốc hội gần đây, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đều gửi báo cáo về thị trường vàng. Mới đây là báo cáo về việc thực hiện Nghị quyết số 62/2022/QH15 về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khoá XV (lĩnh vực ngân hàng). Trước đó, NHNN là tờ trình số 28 ngày 20/3/2024 về báo cáoThủ tướng Chính phủ  tổng kết, đánh giá tình hình thực hiện Nghị định 24, đề xuất 4 nhóm giải pháp và 2 nhóm kiến nghị nhằm thực hiện chức năng quản lý thị trường vàng trong thời gian tới.

NHNN đã phối hợp với Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính tổ chức đoàn thanh tra liên ngành về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng. Đến nay, việc thanh tra trực tiếp đã kết thúc và đang trong quá trình dự thảo báo cáo kết luận. Trên cơ sở các quy định pháp luật hiện hành, NHNN tổ chức đấu thầu bán vàng miếng trực tiếp để bổ sung nguồn cung vàng miếng SJC cho thị trường. Theo NHNN, giá vàng trong nước hiện chỉ còn cao hơn giá vàng thế giới khoảng 5-7%. Thị trường vàng đã ổn định trở lại, góp phần hỗ trợ tích cực cho thị trường ngoại tệ, tỷ giá và điều hành các chính sách kinh tế vĩ mô.

Tại văn bản trả lời chất vất cử tri ở một số địa phương, NHNN cho biết đang hoàn thiện báo cáo đề xuất sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP, trong đó có nội dung về quản lý sản xuất vàng miếng để hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho việc quản lý hoạt động kinh doanh vàng, đảm bảo bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc quản lý thị trường vàng, phù hợp với tình hình thực tiễn trên cơ sở tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế trong việc quản lý thị trường vàng, đặc biệt là từ các quốc gia có môi trường kinh doanh, thể chế chính trị tương đồng./.