Bài 3: Những dấu hiệu sai phạm
Sự việc 14 hộ dân cùng hàng chục nhân khẩu, tổ trưởng tổ dân phố qua các thời kỳ không biết việc thay đổi quy hoạch sử dụng đất đã cho thấy, UBND phường Vĩnh Hưng, UBND quận Hoàng Mai có dấu hiệu vi phạm thực hiện dân chủ cơ sở, vi phạm quy định Luật Đất đai.
Vi phạm chủ trương của Đảng
Chỉ đến khi UBND phường Vĩnh Hưng, UBND quận Hoàng Mai gửi thông báo, các hộ gia đình mới biết đất đai, nhà cửa mà họ đang quản lý, sử dụng ổn định rơi vào quy hoạch, thuộc khu đất tại ô F2/NT3, dự kiến xây dựng trường mầm non.
Theo bà Dương Thị Trà, con gái Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Dương Đức Phồ, từ năm 2005, toàn bộ khu đất mà 14 hộ gia đình đang sử dụng đã được UBND TP Hà Nội quy hoạch là đất ở, vậy mà UBND phường Vĩnh Hưng, UBND quận Hoàng Mai thực hiện các bước thay đổi quy hoạch sử dụng đất nhưng người dân không được lấy ý kiến, người dân không biết là vi phạm chủ trương của Đảng. “Đảng ta luôn quán triệt quan điểm dân là gốc, thật sự tin tưởng, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Đảng đề ra phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”… vậy mà 14 hộ dân chúng tôi là người đang quản lý, sử dụng đất lại không biết đất của mình rơi vào quy hoạch dự án, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của người dân. Tôi đề nghị Thành ủy Hà Nội, Ủy ban kiểm tra Thành ủy Hà Nội làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong việc thực thi dân chủ khi thay đổi quy hoạch sử dụng đất ở sang quy hoạch đất dự án…”, bà Dương Thị Trà bức xúc cho biết.
Đồng quan điểm với bà Trà, bà Dương Thị Xuyến cho hay, các hộ gia đình khi tìm hiểu lại sự việc mới biết việc UBND phường Vĩnh Hưng, UBND quận Hoàng Mai không lấy ý kiến người dân khi thay đổi quy hoạch sử dụng đất là vi phạm quyền dân chủ của người dân rất nghiêm trọng, gây bất bình trong nhân dân.
Không chỉ người dân mà tổ trưởng tổ dân phố số 4, phường Vĩnh Hưng qua các thời kỳ cũng không hề hay biết về việc thay đổi quy hoạch đất ở thành đất dự án. Trao đổi với phóng viên, ông Trần Đức Tính, nguyên là tổ trưởng tổ dân phố số 4, khẳng định: “Khi tôi làm tổ trưởng thì không nghe nói gì đến dự án ở đây. Năm 2011 tôi nghỉ làm tổ trưởng, không liên hệ với phường nữa, không thấy họp dân lần nào nên tôi nghĩ là chắc sau này, khi tôi đã xin nghỉ, việc này thì tôi không nắm được”.
Còn ông Tạ Ngọc Đông, tổ trưởng dân phố số 4, phường Vĩnh Hưng - người trực tiếp tham gia công tác tại khu vực này cũng khẳng định, không biết chủ trương điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất như thế nào, thời điểm có quyết định chuyển đổi quy hoạch thì ông Đông chưa làm Tổ trưởng tổ dân phố nên không nắm được sự việc như thế nào.
Dấu hiệu vi phạm pháp luật
Theo tìm hiểu của phóng viên, liên quan đến quy hoạch phân khu đô thị H2-3 và H2-4, ngày 14/8/2013, Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội (Viện QHXDHN)có văn bản số 1177/VQH-TT1, gửi UBND quận Hoàng Mai. Tại văn bản này, Viện QHXDHN nêu rõ: “Để công tác triển khai lập quy hoạch bám sát được tình hình thực tế, đạt hiệu quả, tính khả thi cao, Viện QHXDHN đề nghị UBND quận Hoàng Mai phối hợp cùng tổ chức Hội nghị xin ý kiến địa phương và các tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư có liên quan cho đồ án Quy hoạch phân khu đô thị H2-3 và H2-4”.
Ngày 12/11/2013, UBND quận Hoàng Mai có văn bản 1353/UBND-QLĐT, yêu cầu các phường có liên quan, trong đó có phường Vĩnh Hưng dựa trên cơ sở hồ sơ phương án, tổ chức thực hiện lấy ý kiến cộng đồng dân cư. UBND các phường có trách nhiệm rà soát các khu dân cư tại khu vực lập quy hoạch, lựa chọn khu dân cư, các hộ dân có liên quan để lấy ý kiến thông qua, tổ chức cuộc họp hoặc phát phiếu tới từng hộ dân.
Sau một thời gian chờ đợi, không thấy UBND quận Hoàng Mai phản hồi, ngày 20/3/2014, Viện QHXDHN tiếp tục có văn bản số 421/VQH-TT1 gửi UBND quận Hoàng Mai, về việc, “đề nghị UBND quận Hoàng Mai tổng hợp đóng góp ý kiến với đồ án quy hoạch phân khu đô thị H2-4”. Điều đáng nói, nội dung văn bản của Viện QHXDHN có nội dung cho thấy sự chậm trễ, thiếu trách nhiệm của UBND quận Hoàng Mai, chúng tôi xin được trích nội dung: “Theo quy định, thời gian tối đa xin ý kiến là 30 ngày, đến nay thời gian hết hạn đã lâu, Viện đề nghị UBND quận Hoàng Mai sớm có văn bản tổng hợp đóng góp ý kiến của địa phương và các tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư có liên quan cho đồ án quy hoạch…”
Ngày 17/04/2014, UBND quận Hoàng Mai có văn bản số 423/UBND-QLĐT, về việc, tổng hợp ý kiến cộng đồng dân cư và chính quyền địa phương với đồ án quy hoạch phân khu đô thị H2-4, gửi Viện QHXDHN, với nội dung: “Ngày 17/12/2013, UBND quận đã phối hợp với Viện QHXDHN tổ chức báo cáo xin ý kiến đồ án quy hoạch phân khu đô thị H2-3 và H2-4 với chính quyền địa phương, cộng đồng dân cư khu vực theo quy định. Tham dự hội nghị có đại diện lãnh đạo UBND quận, lãnh đạo UBND và nhân dân các phường thuộc quận; các đại biểu đã có một số ý kiến tham gia đối với đồ án”.
Đọc phản hồi tổng hợp ý kiến cộng đồng dân cư và chính quyền địa phương đối với đồ án quy hoạch, những người liên quan và những người có chuyên môn về quy hoạch nhận thấy nội dung tổng hợp sơ sài, không đúng với tinh thần chỉ đạo rất chi tiết mà UBND quận Hoàng Mai đã hướng dẫn các phường rà soát các khu dân cư tại khu vực lập quy hoạch, lựa chọn khu dân cư, các hộ dân có liên quan để lấy ý kiến thông qua, tổ chức cuộc họp hoặc phát phiếu tới từng hộ dân. Và nếu UBND quận Hoàng Mai cho rằng, ngày 17/12/2013, UBND quận đã phối hợp với Viện tổ chức báo cáo xin ý kiến đồ án quy hoạch phân khu đô thị đã hoàn tất thì tại sao đến ngày 20/3/2014, Viện QHXDHN tiếp tục có văn bản với những nội dung nhắc UBND quận Hoàng Mai trong việc lấy ý kiến quy hoạch của cộng đồng dân cư, chính quyền.
Cũng cần phải nhắc lại, từ năm 2005, toàn bộ khu đất mà 14 hộ gia đình đang sử dụng đã được UBND TP Hà Nội quy hoạch là đất ở thì việc điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phải tuân thủ theo Điều 46, Luật Đất đai năm 2013. Việc lấy ý kiến quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, Điều 43, Luật Đất đai 2013, quy định: Cơ quan tổ chức lập công tác quy hoạch, thay đổi kế hoạch sử dụng đất có trách nhiệm tổ chức lấy ý kiến đóng góp của nhân dân về quy hoạch, thay đổi quy hoạch, thay đổi kế hoạch sử dụng đất. Báo cáo tổng hợp, tiếp thu, giải trình ý kiến của nhân dân về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được công khai trên trang thông tin điện tử của Bộ TN-MT. Cấp huyện được thực hiện thông qua hình thức hội nghị, lấy ý kiến trực tiếp và công khai thông tin về nội dung quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trên trang thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh, huyện. Thời gian lấy ý kiến về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là 30 ngày, kể từ ngày cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định tổ chức lấy ý kiến.
Theo các hộ dân, pháp luật quy định là rất rõ ràng, nhưng UBND phường Vĩnh Hưng, UBND quận Hoàng Mai lại không thực hiện việc lấy ý kiến của 14 hộ gia đình ở Tổ dân phố số 4. Bất chấp sự thật là vậy, UBND quận Hoàng Mai vẫn có văn bản gửi Viện QHXDHN và khẳng định đã báo cáo xin ý kiến đồ án quy hoạch phân khu đô thị H2-3 và H2-4 với chính quyền địa phương, cộng đồng dân cư khu vực theo quy định… Từ đó dẫn đến ngày 27/11/2015, UBND TP Hà Nội có quyết định số 6499/QĐ-UBND phê duyệt Quy hoạch phân khu đô thị H2-4, tỷ lệ 1/2000.
Phát huy dân chủ, xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân là chủ trương lớn của Đảng ta. Việc phát huy dân chủ bên cạnh việc xây dựng nhà nước do dân bầu ra, tất cả quyền lực thuộc về nhân dân thì cũng là phương cách để chống tệ quan liêu, lãng phí, tham nhũng… Sự việc 14 hộ dân cùng hàng chục nhân khẩu, tổ trưởng tổ dân phố qua các thời kỳ không hề hay biết việc thay đổi quy hoạch đã cho thấy, UBND phường Vĩnh Hưng, UBND quận Hoàng Mai có dấu hiệu vi phạm thực hiện dân chủ cơ sở, vi phạm quy định Luật Đất đai về thay đổi quy hoạch đất. Việc các hộ dân viết đơn kêu cứu rất cần được Thành ủy Hà Nội, Ủy ban kiểm tra Thành ủy Hà Nội kiểm tra, làm rõ.