Ngâm mình dưới nước, trục vớt hàng trăm cân rác thải tại những con sông của Thủ Đô, tính đến nay, nhóm tình nguyện Hà Nội Xanh đã có hơn 200 buổi ra quân và làm sạch hơn 100 điểm ô nhiễm, nỗ lực đóng góp, lan tỏa giá trị bảo vệ môi trường và cộng đồng.

Tái sinh những dòng sông “chết”

Đều đặn vào dịp cuối tuần, nhóm tình nguyện Hà Nội Xanh sẽ chọn một con sông hoặc ao, hồ đang bị ô nhiễm do rác thải trôi nổi trên bề mặt để tiến hành dọn dẹp, hồi sinh màu xanh vốn có của dòng nước. Hoạt động đã thu hút hơn 400 bạn trẻ cùng tình nguyện tham gia dọn rác. Vừa qua, nhóm đã có buổi dọn rác thủ công tại Khu đô thị Linh Đàm.

Các tình nguyện viên của nhóm Hà Nội Xanh mất rất nhiều công sức để trục vớt rác ở các dòng sông.

9 giờ sáng ngày Chủ nhật, các tình nguyện viên nhóm Hà Nội Xanh tập trung tại công viên Bán đảo Linh Đàm và chuẩn bị rất nhiều dụng cụ cần thiết cho công việc vớt rác. Đó là những bộ bảo hộ trùm kín người, những đôi găng tay, hộp khẩu trang và đặc biệt, dụng cụ để trục vớt hàng trăm cân rác thải, là những chiếc rổ nhựa được nhóm sử dụng mỗi lần ra quân, đều đã được để ngay ngắn trên bờ. Các tình nguyện viên có mặt tại buổi hoạt động cho biết: “Dưới lòng sông có rất nhiều vật nguy hiểm, như kim tiêm, mảnh sành, thậm chí ban thờ,… Chúng tôi phải mất rất nhiều công sức để trục vớt, dù là những ngày nóng 40°C, hay mùa đông nhiệt độ xuống 10°C, nhóm vẫn đi làm. Chỉ mong mọi người vứt rác đúng nơi quy định, mỗi người có ý thức một chút thì dòng sông sẽ không “chết” như vậy”.

Trưởng nhóm Nguyễn Tiến Huy là người chịu trách nhiệm chính phân chia công việc. Nhìn tình trạng rác nổi quá nhiều trên mặt hồ, nhóm đã quyết định sẽ giăng lưới từ hai bên bờ để dồn rác về phía cuối hồ, thu gọn khoảng cách rác nổi trên bề mặt, từ đó dễ dàng trục vớt rác. Ban đầu, nhóm gặp một chút khó khăn vì lưới không có sức nặng, lại không có dụng cụ chuyên nghiệp để đưa lưới tới khu vực hồ cần quây rác. Không còn cách nào khác, nhóm cử một bạn lội xuống từ bờ bên kia và dùng cành cây, những vật dụng ở chính khu vực đó để kéo lưới sang. Mọi thứ cứ thế nhịp nhàng diễn ra suôn sẻ.

Chia sẻ về quyết tâm thành lập nhóm, Nguyễn Tiến Huy (1995) - trưởng nhóm Hà Nội Xanh cho hay, anh đã nung nấu ý định dọn rác cho dòng sông từ ngày còn là sinh viên. Khi đó, anh sống gần dòng sông Tô Lịch và phải chịu rất nhiều ảnh hưởng từ sự ô nhiễm: ngày mưa thì sốt xuất huyết, ngày nắng thì mùi hôi từ sông bốc lên nồng nặc. Thấu hiểu khi các bạn sinh viên xa nhà, lâm vào cảnh ốm đau vì ô nhiễm nguồn nước, lại không có kinh tế, Nguyễn Tiến Huy nảy ra ý định dọn sạch rác, “tái sinh”, các dòng sông trên địa bàn Hà Nội.

Để toàn tâm toàn ý với dự án này, Tiến Huy đã nghỉ công việc văn phòng đáng mơ ước, lui về làm việc online, dành nhiều thời gian xây dựng nhóm và tìm kiếm những người bạn đồng hành. Cuối năm 2022, Hà Nội Xanh chính thức ra đời. Tiến Huy chia sẻ: “Thời gian đầu, nhóm chỉ có 3 thành viên, vì vậy, khối lượng công việc hàng ngày mà chúng tôi phải làm rất nhiều. Sau 2 tháng hoạt động, số lượng tình nguyện viên đã lên tới gần 300 bạn”.

Anh Nguyễn Tiến Huy (bên phải) - Trưởng nhóm Hà Nội Xanh - giúp tình nguyện viên trong nhóm mặc đồ bảo hộ.

Mong muốn lan tỏa hoạt động ý nghĩa này, nhóm Hà Nội Xanh lưu lại các hình ảnh, video và đăng trên mạng xã hội. Những khoảnh khắc đó được nhiều người biết đến, ủng hộ, gây hiệu ứng tốt, đặc biệt là các bạn sinh viên trẻ trên cả nước. Tuy nhóm đang hoạt động trên địa bàn Hà Nội nhưng những tình nguyện viên tham gia lại đến từ khắp nơi trên Tổ quốc. Thùy Dương, 21 tuổi đến từ Nam Định, phó trưởng nhóm Hà Nội Xanh chia sẻ: “Mình tham gia nhóm từ cuối năm 2023. Ban đầu mình có một chút lo sợ, ngần ngại bởi mình chưa tiêm vắc-xin uốn ván. Sau khi tham gia hoạt động, thấy mọi người nhiệt tình, hăng hái, không quản ngại khó khăn, vất vả, không ngại bẩn, vậy nên mình được truyền động lực, cuốn theo hoạt động này. Gia đình mình cũng rất ủng hộ và vui khi thấy mình tham gia cống hiến cho Thủ đô”.

Truyền đi thông điệp bảo vệ môi trường

Đến nay, nhóm tình nguyện Hà Nội Xanh đã hoạt động được 1 năm rưỡi với gần 200 buổi ra quân làm sạch hơn 100 “điểm đen” trên khắp địa bàn thành phố Hà Nội, đặc biệt tại một số con sông ô nhiễm nặng như: sông Tô Lịch, sông Tích, sông Nhuệ,... Ước tính số lượng rác thu được sau mỗi lần ra quân trung bình từ 500kg đến 1 tấn, thời điểm cao nhất lên tới 10 tấn rác. Nguyễn Tiến Huy chia sẻ: “Sau khi vớt sạch rác ở đâu, chúng tôi đều quay lại những khu vực đó để xem người dân có tiếp diễn vứt rác bừa bãi hay không, xem mức độ truyền thông đã đạt được đến đâu. Và vui nhất là những nơi Hà Nội Xanh đi qua, trong 10 khu vực thì chỉ còn 1 - 2 khu vực có tình trạng vứt rác trở lại. Tôi nghĩ đó là thành công lớn nhất của nhóm”.

Anh Đặng Đình Mạnh - tình nguyện viên, nhà tài trợ những suất ăn trưa cho nhóm tình nguyện Hà Nội Xanh - đang lội dưới sông để trục vớt rác.

Không chỉ dọn rác trên những dòng sông, sự xuất hiện của Hà Nội Xanh còn mang tới thông điệp về giải pháp bảo vệ môi trường bền vững hơn. Trưởng nhóm Nguyễn Tiến Huy cho biết: “Hà Nội Xanh không chỉ là đi vớt rác, đi làm sạch những con sông đó, mà mong muốn của tôi là lan tỏa, chia sẻ thông điệp đến cộng đồng để mọi người có ý thức hơn trong việc bảo vệ môi trường. Nhiều người nghĩ rằng, chúng tôi có thể thuê máy múc hay những dụng cụ hỗ trợ để xúc rác, sao lại phải lội xuống dòng sông để vớt rác? Nhưng chúng tôi chỉ là sinh viên, chỉ có sức lực chứ không có đủ kinh phí để thuê những dụng cụ như vậy. Ngoài ra, chúng tôi cũng mong muốn hình ảnh các bạn sinh viên lội xuống những dòng sông, dòng kênh vớt rác sẽ có một phần nào đó sức nặng tác động đến ý thức người dân”.

Việc làm ý nghĩa của Nhóm Hà Nội Xanh nhận được rất nhiều sự ủng hộ của người dân. Anh Đặng Đình Mạnh - chủ nhân chuỗi nhà hàng Mạnh Cá Lăng và cũng là một đầu bếp, đang tài trợ những suất ăn trưa cho nhóm chia sẻ: “Tôi tham gia nhóm vừa tròn 14 tháng. Thấy các bạn ấy làm xuất phát từ cái tâm, tự nguyện để làm sạch môi trường cho Thủ Đô, điều đó đã chạm vào trái tim tôi. Tôi cũng biết nhóm rất khó khăn về kinh phí, mọi chi phí hoạt động đều do Tiến Huy bỏ tiền túi ra, vậy nên tôi có đề xuất là nấu những món ăn để tặng các bạn ấy. Những buổi dọn thông trưa như thế này, chính tay tôi và các anh em đầu bếp sẽ nấu những suất cơm cho các bạn. Sau khi nấu xong, tôi sẽ tham gia nhặt rác cùng các bạn”.

Những tình nguyện viên của nhóm Hà Nội Xanh.

Vượt qua những khó khăn và nguy hiểm, những bạn trẻ Hà Nội Xanh đã trả lại làn nước trong cho rất nhiều con sông tại Thủ đô. Giải thưởng Tình nguyện quốc gia 2023 nhóm nhận được chính là sự ghi nhận, động viên và đồng hành của chính quyền, địa phương dành cho những bạn trẻ cống hiến thanh xuân của mình, dành trọn tình yêu cho môi trường./.